Σάμος: Σχεδόν εξαφανισμένη η Consolida Samia

Η Consolida samia, ένα φυτό που συναντάται στον Κέρκη, συγκαταλέγεται ως απειλούμενο είδος φυτού που κινδυνεύει άμεσα με εξαφάνιση, στην έκδοση της Διεθνούς Ενώσεως για την προστασία της Φύσης.

Η Consolida samia περιορίζεται στη Σάμο και αναπτύσσεται σε χασμάδες στιςαπότομες ασβεστολιθικές πλαγιές του βουνού Κέρκης, σε υψόμετρο 800μ.Το είδος αυτό ευδοκιμεί σε πολύ εξειδικευμένο οικότοπο και ειδικότερα σε χαλικώδεις σάρρες με κροκάλες που έχουν διάμετρο μέχρι και περίπου 2 εκ. Πρόκειται για ένα μικρό μονοετές φυτό με ύψος 4-6 εκ., ενώ τα φύλλα του διαιρούνται σε τρία στενά τμήματα που έχουν μήκος 1 εκ

Ο βιότοπος του Consolida samia φιλοξενεί μερικά μόνον είδη, τα περισσότερα από τα οποία είναι ενδημικά στα νησιά του Αιγαίου, γεγονός που τον καθιστά μεγάλου επιστημονικού ενδιαφέροντος. Η παρουσία αυτού του είδους δείχνει ότι οι περιβαλλοντικές συνθήκες στο βουνό Κέρκης έχουν παραμείνει αναλλοίωτες για μεγάλο χρονικό διάστημα.


Γιατί απειλείται;

Το είδος αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως CR (Κρίσιμα Κινδυνεύον), σύμφωνα με τα κριτήρια του Κόκκινου Καταλόγου της IUCN. To 1975 υπήρχαν στη μοναδική περιοχή 20 άτομα του φυτού και το 1996 είχαν φθάσει τα 100. Τώρα, εν τούτοις, το φυτό δεν είναι δυνατό να βρεθεί πουθενά. Επειδή είναι μονοετές, δε θα ήταν ασυνήθιστο εάν ο πληθυσμός του κυμαινόταν από χρονιά σε χρονιά και η περιοχή του άλλαζε τακτικά. Το φυτό μπορεί απλά να έχει παραβλαφθεί, λόγω του μικρού του μεγέθους ή να υπάρχει στην εδαφική τράπεζα σπερμάτων, αναμένοντας κατάλληλες συνθήκες για να βλαστήσει. Το χειρότερο σενάριο θα είναι το είδος αυτό να έχει ήδη εξαφανιστεί οριστικά. Η επανεγκατάσταση του φυτού αυτού στο βιότοπό του θα γίνει όλο και πιο απίθανη με το πέρασμα του χρόνου. Εάν το είδος δεν έχει ήδη εξαφανιστεί, το πολύ μικρό μέγεθος του πληθυσμού του σημαίνει ότι απειλείται δυνητικά από τους συλλέκτες, αλλά και από γενετική απομόνωση .

Τι γίνεται για την προστασία του;

Νομικά αυτό το είδος περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι της Συνθήκης της Βέρνης και σαν είδος προτεραιότητας στα παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας Οικοτόπων της ΕΕ. Το φυτό περιλαμβάνεται στην περιοχή GR4120003, του δικτύου Natura 2000, γεγονός που του προσφέρει μια έμμεση προστασία.

Ποιες δράσεις προστασίας απαιτούνται;

Όπως αναφέρεται "είναι απαραίτητο να γίνουν μελέτες πεδίου για να αναβαθμίσουν την υπάρχουσα γνώση για την εξάπλωση του φυτού και τις απειλές που αντιμετωπίζει. Στις μελέτες αυτές θα πρέπει να συμπεριληφθούν και μελέτες για την αναπαραγωγική βιολογία του είδους, κάτι που δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Οι δράσεις για την προστασία του θα πρέπει να σχεδιασθούν προσεκτικά, αφού ληφθούν υπ’όψιν τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών. Θα πρέπει επίσης να γίνει επέκταση της περιοχής προστασίας του βουνού Κέρκης, για να περιλάβει και άλλες χασμάδες βράχων, ώστε να παρέχεται καλύτερη προστασία. Αυτό θα μπορούσε να δικαιολογηθεί εύκολα από την παρουσία άλλων τοπικών ενδημικών και απειλούμενων φυτών. Η περιοχή φιλοξενεί επίσης σπάνιες βραχόφιλες φυτοκοινωνίες, βοσκοτόπια και δάση. Αυτό το είδος θα άξιζε επίσης να διατηρηθεί καλλιεργούμενο και σε βοτανικούς κήπους".

armoniaradio.gr