της Ηλέκτρας Βισκαδουράκη
Πηγή: ilektrav.gr
Σκάνε τα πρώτα κανόνια στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ)! Παρότι είναι γνωστό στο κυβερνητικό επιτελείο Μητσοτάκη ότι οι ΔΕΥΑ πιέζονται οικονομικά ήδη από τον Αύγουστο του 2021 και πλέον καταρρέουν, ο μεν αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας αναγκάστηκε να παραδεχθεί δημόσια ότι όντως υπάρχει κίνδυνος χρεοκοπίας τους!
Έσπευσε, όμως, ο Στ. Πέτσας να υποσχεθεί στους 126 δημάρχους που διαχειρίζονται τις ΔΕΥΑ απόδοση μόλις 20 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους για το 2022, τη στιγμή που το πρόσθετο ενεργειακό κόστος, που καταγράφηκε από τον Αύγουστο το 2021 έως σήμερα στα 120 εκατ. ευρώ!
Ο δε υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης από το βήμα της Βουλής, χθες, επικαλέστηκε κώλυμα νομιμότητας λόγω ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την απόδοση της έκτακτης επιχορήγησης προς τις ΔΕΥΑ! «Είναι προς εξέταση η οικονομική υποστήριξη των ΔΕΥΑ», είπε χθες ο Μ. Βορίδης. «Οι ΔΕΥΑ είναι εκτός φορέων γενικής κυβέρνησης και υπάγονται στον έλεγχο για τις κρατικές ενισχύσεις», πρόσθεσε ο Μ. Βορίδης και απευθυνόμενος προς τα έδρανα του ΣΥΡΙΖΑ είπε σε απαξιωτικό τόνο: «Εάν εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ έχετε καμιά καλή ιδέα, είμαι όλος αυτιά!».
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι προ ημερών, ο Στ. Πέτσας από το βήμα της 32ης Τακτικής Γενικής Συνέλευση των μελών της Ένωσης των ΔΕΥΑ είχε πει ότι τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών ετοιμάζουν ΚΥΑ για την απόδοση των 20 εκατ. ευρώ προς τις ΔΕΥΑ. Ενώ, στο συνέδριο της ΚΕΔΕ (20 -23 Νοεμβρίου 2022), ο Στ. Πέτσας είχε αναφερθεί στον περιορισμό της απόδοσης των έκτακτων επιχορηγήσεων προς τις ΔΕΥΑ λόγω των περιορισμών του de minimis, δηλαδή των κρατικών ενισχύσεων, αλλά είχε δεσμευτεί ότι το θέμα είναι προς επεξεργασία με σκοπό την επίλυσή του από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή!
Τι από τα δυο συμβαίνει, μένει να το απαντήσουν από κοινού ο υπουργός Εσωτερικών, Μ. Βορίδης και ο αναπληρωτής του Στ. Πέτσας.
Οι «καλές» προθέσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη
«Η κυβέρνησή μας δεν είναι κακών προθέσεων και θα προσπαθήσουμε να στηρίξουμε στις ΔΕΥΑ. Δεν υπάρχει περίπτωση να χρεοκοπήσουν, ούτε να κλείσουν, ούτε να ιδιωτικοποιηθούν», είχε πει προ ημερών ο Στ. Πέτσας από το βήμα της 32ης Τακτικής Γενικής Συνέλευση των μελών της Ένωσης των ΔΕΥΑ απαντώντας στις βολές του τομεάρχη Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτη Φάμελλου, ο οποίος κατήγγειλε την κυβέρνηση Μητσοτάκη για «λαίλαπα ιδιωτικοποιήσεων» και στις ΔΕΥΑ.
Το πρώτο κανόνι έσκασε στη ΔΕΥΑ της Σύρου
«Τα κακά μαντάτα έρχονται από τη νησιωτική Ελλάδα!», είπε ο πρόεδρος της Ένωσης ΔΕΥΑ, Γιώργο Μαρινάκη ενημερώνοντας προ ημερών ότι σταμάτησε τη λειτουργία της η ΔΕΥΑ Σύρου. Κι αυτό γιατί τον τελευταίο χρόνο οι οφειλές προς τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας έχουν φτάσει στα 2 εκατ. ευρώ! Ενώ τον Δεκέμβριο 2020 το ενεργειακό κόστος για το εργοστάσιο αφαλάτωσης είναι 110.000 ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2021, ο μηνιαίος λογαριασμός του ρεύματος έφτασε τα 300.000 ευρώ. Τον Σεπτέμβριο του 2022, ο μηνιαίος λογαριασμός ρεύματος σκαρφάλωσε στα 375.000 ευρώ. Ενώ, τον Οκτώβριο του 2022 ο μηνιαίος λογαριασμός ρεύματος ανήλθε στα 325.000 ευρώ.
«Η ΔΕΥΑ Σύρου λειτουργεί κανονικά ακόμη!», διευκρινίζει στην ΑΥΓΗ ο γενικός διευθυντής της ΔΕΥΑ Σύρου, Γιώργος Βακόνδιος. «Όμως, έχουν συσσωρευτεί χρέη της ΔΕΥΑ προς την ΔΕΗ ύψους 2 εκατ. ευρώ!», τονίζει ο Γ. Βακόνδιος. «Να γνωρίζετε ότι μέχρι τον Οκτώβριο του 2020, η ΔΕΥΑ Σύρου ήταν απολύτως βιώσιμη και η εισπραξιμότητά της έφθανε στο 100%. Κοινώς δεν είχαμε χρέη και όλες οι υποχρεώσεις της ΔΕΥΑ εξυπηρετούνταν κανονικότατα!», υπογραμμίζει ο Γ. Βακόνδιος.
«Όμως, από τον Αύγουστο του 2021, λόγω της ρήτρας αναπροσαρμογής και μετέπειτα λόγω της ενσωμάτωσης της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας έχουν συσσωρευτεί χρέη προς την ΔΕΗ ύψους 2 εκατ. ευρώ», εξηγεί ο Γ. Βακόνδιος απευθύνοντας έκκληση στην κυβέρνηση για άμεση οικονομική ενίσχυση!
Ανησυχητική είναι η κατάσταση σε όλες τις ΔΕΥΑ
Η οικονομική κατάσταση στις 126 ΔΕΥΑ της χώρας είναι πλέον από ανησυχητική έως απελπιστική! Το θέμα έφερε προ ημερών στην Βουλή, ο τομεάρχης Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος καταγγέλλοντας ότι «οι πολιτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη» βάζουν «τον βρόχο της χρεοκοπίας στις ΔΕΥΑ». Με ερώτησή του προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Οικονομικών επισημαίνει ότι: «H αύξηση του ενεργειακού κόστους των ΔΕΥΑ είναι πλέον μη διαχειρίσιμη».
«Εδώ και ενάμιση χρόνο, από τον Αύγουστο του 2021 με την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής από τη ΔΕΗ αλλά και τη δήθεν κατάργησή της, τον Αύγουστο του 2022, που οδήγησε σε πολλαπλάσιες τιμές, οι ΔΕΥΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με υπέρογκα κόστη που τις οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια είτε στη χρεοκοπία είτε στην αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης/αποχέτευσης, εν μέσω ακραίας ακρίβειας για όλους τους πολίτες», τονίζει ο Σ. Φάμελλος.
Τα χρέη των ΔΕΥΑ σε αριθμούς
Ο ίδιος παραθέτει στοιχεία από την ΔΕΥΑ Βόλβης όπου η χρέωση προμήθειας ρεύματος αυξήθηκε από 49.755,68 ευρώ τον Οκτώβριο του 2020, σε 64.891,19 ευρώ τον Οκτώβριο του 2021 (με ρήτρα αναπροσαρμογής και με αφαίρεση έκπτωσης της ΔΕΗ), και σε 180.774,71 ευρώ τον Οκτώβριο του 2022 (χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής και με επιδότηση) με την συνολική αύξηση να ανέρχεται σε 260% (!).
Για την ΔΕΥΑ Βόρειου Άξονα Χανίων οι συνολικές χρεώσεις ρεύματος για το χρονικό διάστημα Ιανουάριος – Οκτώβριος 2022 είναι ήδη σχεδόν διπλάσιες αυτών του 2020, ενώ μόνο για τον Οκτώβριο του 2022 πρέπει να καταβληθούν 302.191,45 ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 40% του συνόλου των ετήσιων χρεώσεων ηλεκτρικής ενέργειας που έπρεπε να καταβάλει η ΔΕΥΑ το 2020 (!).
Επικαλούμενος στοιχεία για συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, ο Σ. Φάμελλος αναφέρει ότι η χρέωση ενέργειας για αντλιοστάσιο μέσης τάσης στο Δήμο Θέρμης τον Αύγουστο του 2021 ήταν 16.575,83 ευρώ και τον Αύγουστο του 2022 διπλάσια (33.650,09 ευρώ) παρά την επιδότηση. «Ως αποτέλεσμα του μοντέλου Φρανκενστάιν που παράγει υπερκέρδη στη λιανική, μόνο μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου 2022, η τελική χρέωση ενέργειας για την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων της ΔΕΥΑ Αλεξανδρούπολης επίσης σχεδόν διπλασιάστηκε από 26.838,43 ευρώ σε 50.871,96 ευρώ», αναφέρει ο Σ. Φάμελλος.
Υπογραμμίζει, μάλιστα, ότι μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Σεπτεμβρίου 2022, η χρέωση ενέργειας για το διυλιστήριο του Δήμου Αλεξανδρούπολης έχει αυξηθεί 328%, από 3.744,07 ευρώ σε 16.048,93 ευρώ. «Σε όλα τα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνονται οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις (ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ), όπου η κυβέρνηση σχεδιάζει νέες αυξήσεις τουλάχιστον για τις χρεώσεις ΥΚΩ», υπενθυμίζει ο Σ. Φάμελλος.
Σχέδιο ιδιωτικοποίησης των ΔΕΥΑ δια χειρός Μητσοτάκη
Από το δε βήμα της 32ης Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μελών της Ένωσης των ΔΕΥΑ ο Σ. Φάμελλος ανέπτυξε όλη την στρατηγική της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ. Ο Σ. Φάμελλος υπενθύμισε ότι «ήδη από τις 24.09.2020, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ είχε αναφερθεί στην πρόθεση της κυβέρνησης να μειώσει τον αριθμό των σημερινών ΔΕΥΑ και να εφαρμόσει το μοντέλο ΣΔΙΤ για τα έργα των ΔΕΥΑ και άρα και στη διαχείριση πόσιμου νερού και λυμάτων».
Σε μια μάλλον αμήχανη απάντησή του ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στ. Πέτσας από το βήμα της 32ης Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μελών της Ένωσης των ΔΕΥΑ, αρκέστηκε να πει ότι: «Αυτή η κυβέρνηση έχει κάνει ό,τι μπορούσε για να κάνει την Αυτοδιοίκηση πιο ισχυρή και να πραγματώσει το μότο του συνεδρίου της ΚΕΔΕ ‘Ισχυρή Αυτοδιοίκηση για μια καλύτερη Ελλάδα’».
Παραδοχή επικείμενης χρεοκοπίας των ΔΕΥΑ
Στον ίδιο αμήχανο τόνο, ο Στ. Πέτσας αφού θέλησε να αποκρούσει τις βολές από την πλευρά των δημάρχων, έσπευσε να αναγνωρίσει πως «οι ΔΕΥΑ είναι κομμάτι της Αυτοδιοίκησης». Ενώ απαντώντας στις βολές του τομεάρχη Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτη Φάμελλου παγιδεύτηκε και αναγνώρισε τον κίνδυνο χρεοκοπίας και είπε: «Οι ΔΕΥΑ δεν ιδιωτικοποιούνται. Οι ΔΕΥΑ δεν θα πτωχεύσουν». Ο ίδιος, βέβαια, ενημέρωσε τους εκπροσώπους – δημάρχους των 126 ΔΕΥΑ της χώρας πως η κυβέρνηση προτίθεται να δώσει έκτακτη επιχορήγηση μόλις 20 εκατ. ευρώ στις ΔΕΥΑ, ενώ το καταγεγραμμένο επιπλέον ενεργειακό κόστος από τον Αύγουστο του 2021 έως σήμερα είναι 120 εκατ. ευρώ!
Ισχνή η στήριξη των ΔΕΥΑ από την κυβέρνηση
Προκειμένου να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, ο Στ. Πέτσας έσπευσε να επικαλεστεί τα τρέχοντα στοιχεία του Παρατηρητηρίου της Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, δηλαδή από την αρχή του 2022 έως σήμερα. Έτσι, ο Στ. Πέτσας ανέφερε ότι το επιπλέον ενεργειακό κόστος ανέρχεται στα 89 εκατ. ευρώ για τις ΔΕΥΑ. Βέβαια, παραδεχόμενος ότι οι ΔΕΥΑ χρειάζονται έκτακτη οικονομική ενίσχυση, ο Στ. Πέτσας μετέφερε την στρατηγική Μητσοτάκη, η οποία βασίζεται στον οικονομικό στραγγαλισμό των ΟΤΑ.
«Πράγματι για να μπορέσετε να σταθείτε στα πόδια σας θα πρέπει όλοι να δείξετε μια συνέργεια. Η κυβέρνηση θα αναλάβει περίπου τα 2/3 του επιπλέον του ενεργειακού κόστους και εσείς ως ΔΕΥΑ θα επωμιστείτε το υπόλοιπο, απορροφώντας το», είπε ο Στ. Πέτσας. Έτσι, εξήγγειλε ότι έως τα τέλη του 2022 θα δοθούν στις ΔΕΥΑ 20 εκατ. ευρώ και υπό όρους και προϋποθέσεις εντός του 2023 θα δοθούν ακόμη 20 εκατ. ευρώ!
Στις Καλένδες η αλλαγή τιμολογίων ρεύματος
Για το ζήτημα της τιμολόγησης του νερού, καθότι οι ΔΕΥΑ ως εγκαταστάσεις είναι ενταγμένες στο οικιακό τιμολόγιο και όχι στο βιομηχανικό, ο Στ. Πέτσας παρέπεμψε το ζήτημα στις Καλένδες. «Δεν είναι αυτή η χρονιά που θα λύσουμε το θέμα της τιμολόγησης του νερού σε μια κατάσταση με έξτρα ενεργειακή επιβάρυνση, που οφείλεται σε πολλούς εξωγενείς παράγοντες», είπε ο Στ. Πέτσας προσθέτοντας: «Άρα η λύση για εμάς είναι ο πολίτης, που αντιμετωπίζει πολλαπλές κρίσεις να μπορέσει να τις αντιμετωπίσει με κοινή προσπάθεια και με μια στήριξη». «Εάν ήταν να μετακυλήσουμε όλο το κόστος κατ’ ευθείαν στους δημότες, δεν θα κάναμε κάτι. Άρα, όλη μας η προσπάθεια είναι να αντιμετωπίσουμε μια προσωρινή εισαγόμενη ενεργειακή κρίση», υπογράμμισε ο Στ. Πέτσας.