Σε χωριό της περιοχής μας, άνω των 300 κατοίκων, έθεσε υποψηφιότητα με συνδυασμό, μόνιμος κάτοικος Αθηνών που μετέφερε τα δικαιώματα ως προβλέπει ο νόμος (ως 28/2).
Ο εν λόγω υποψήφιος τελικά εκλέχθηκε ως πρόεδρος του χωριού καθότι πλειοψήφησε!
Μετά τις εκλογές της 26ης Μαΐου και εφόσον κρίθηκε νικητής των εκλογών στο τοπικό συμβούλιο, και συνάμα οι υποχρεώσεις του να τρέχουν στην Αθήνα, δηλώνει στο χωριό ότι θα ορίσει μόνιμο αντιπρόσωπο, τον 2ο εκλεγμένο του συνδυασμού του να τον αντιπροσωπεύει μόνιμα στο χωριό, καθότι δεν έχει καμιά διάθεση να ασχοληθεί στο χωριό.
Θέλουμε να γνωρίζουμε τι προβλέπει γενικώς η νομοθεσία και ο Νόμος 4555/2018 (Κλεισθένης) σε τέτοιες περιπτώσεις.
Συνοψίζοντας, μπορεί κάποιος που πλειοψήφησε στο τοπικό συμβούλιο να ασκεί τα καθήκοντά του από 300 χιλιόμετρα μακριά ή προβλέπετε να ασκεί τα καθήκοντά του με αντιπρόσωπο;
Η απάντηση του airetos
Στην παρ.3 του αρ.79 “Πρόεδρος Συμβουλίου Κοινότητας άνω των τριακοσίων (300) κατοίκων” του Καλλικράτη (ν.3852/2010), όπως αυτή τροποποιήθηκε από το αρ.80 του Κλεισθένη (ν.4555/2018), ορίζεται ότι:
« 3. Όταν ο Πρόεδρος απουσιάζει ή κωλύεται, τα καθήκοντά του ασκεί μέλος του Συμβουλίου της Κοινότητας, που ορίζεται από αυτόν, ως αναπληρωτής του. »
Για τη διάταξη δεν εντοπίζεται σχετική ερμηνευτική προσέγγιση είτε του αρμόδιου Υπουργείου Εσωτερικών είτε της νομολογίας.
Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα νομιμότητας της “μόνιμης” αναπλήρωσης και των Αποφάσεων/πράξεων που θα λαμβάνονται/υλοποιούνται κατά τη διάρκειά της, εάν τελικώς τεθεί σε εφαρμογή, θα κριθεί αρμοδίως, εφόσον εγερθεί στην πράξη από Σύμβουλο του Συμβουλίου Κοινότητας, από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, αλλά και στο πλαίσιο του Δημοτικού Συμβουλίου δεδομένου ότι περ.β’ του αρ.81 του ν.3852/2010, όπως τροποποιήθηκε με το αρ.82 του ν.4555/2018, αναφέρει πως ο Πρόεδρος Συμβουλίου Κοινότητας άνω των 300 κατοίκων « συμμετέχει στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, στις οποίες καλείται υποχρεωτικά με δικαίωμα ψήφου, όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνεται θέμα που αφορά ειδικά την αντίστοιχη Κοινότητα.».
Κατά την άποψή μας, ο ορισμός αναπληρωτή βάσει της ανωτέρω ρύθμισης της παρ.3 του αρ.79 δεν μπορεί να αφορά απουσία Προέδρου με “μόνιμο”, όπως αναφέρετε, χαρακτήρα. Αυτό γιατί ο νομοθέτης ρύθμισε με διαφορετικό τρόπο τις περιπτώσεις μόνιμης έλλειψης Προέδρου στην παρ.5 του ίδιου άρθρου (όπου όρισε τη διαδικασία που ακολουθείται εάν «η θέση του Προέδρου Συμβουλίου Κοινότητας κενωθεί λόγω θανάτου ή παραίτησης ή έκπτωσης από το αξίωμα ή εξαιτίας οποιουδήποτε άλλου λόγου»). Εξ αντιδιαστολής δηλαδή, νομίζουμε πως η παρ.3 περί ορισμού αναπληρωτή έχει χαρακτήρα προσωρινής αποχής από τα καθήκοντα, ενώ η παρ.5 μονιμότητας.
Επιπλέον, η διαρκής απουσία Προέδρου Συμβουλίου Κοινότητας ενδέχεται να κριθεί πως υπερβαίνει υπέρμετρα την πρόβλεψη περί απουσιών των Συμβούλων Κοινότητας που ορίζει η νομοθεσία, για την τήρηση μάλιστα της οποίας αρμόδιος να ενημερώνει τον Ελεγκτή Νομιμότητας είναι ο Πρόεδρος. (παρ.3 αρ.90 ν.3852/2010: Οι Σύμβουλοι Κοινοτήτων έχουν τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των Δημοτικών Συμβούλων -> αναλογική εφαρμογή της παρ.3 αρ.68 ν.3852: ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου υποχρεούται να ενημερώνει γραπτώς τον Ελεγκτή Νομιμότητας για κάθε περίπτωση αδικαιολόγητης απουσίας Συμβούλου σε τρεις συνεχείς Συνεδριάσεις, καθώς και σε κάθε περίπτωση μη εκτέλεσης των υποχρεώσεων Συμβούλου για διάστημα μεγαλύτερο από τρεις συνεχείς μήνες, η δε παράλειψη αυτής της υποχρέωσης από τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου αποτελεί σοβαρή παράβαση καθήκοντος, σχετική Εγκύκλιος ΥΠΕΣ 49/29.12.2010).