Στην Ολομέλεια της Βουλής τοποθετήθηκε η Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής και Υπεύθυνη του Τομέα Εσωτερικών, Βουλευτής Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη, στη συζήτηση της Επίκαιρης Επερώτησης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την οποία, κατόπιν πρωτοβουλίας της, κατέθεσε σύσσωμη η Κ.Ο.
Ακολουθούν τα βασικότερα αποσπάσματα από τις δύο ομιλίες της Λαρισαίας Βουλευτή:
« Κύριοι Υπουργοί, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Θα μου επιτρέψετε, να ταξιδέψουμε για λίγο, πίσω στο χρόνο. Στον Απρίλιο του 2018 και σε μια σημαντική ημέρα για την ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση, όταν διεξήχθη το μοναδικό κοινό Συνέδριο του Α’ και του Β’ βαθμού Αυτοδιοίκησης, που πραγματοποίησαν μαζί η ΚΕΔΕ και η ΕΝΠΕ.
Ήταν εκείνη την ημέρα που ο νυν Πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ακόμα τότε με τον αέρα του νεοεκλεγέντος Πρόεδρου της Νέας Δημοκρατίας, ανέλαβε ενώπιον των Αιρετών, αλλά και όλων των εκπροσώπων του πολιτικού κόσμου, συγκεκριμένες προγραμματικές δεσμεύσεις, στη βάση των οποίων εν συνεχεία διεκδίκησε και έλαβε την ψήφο του Ελληνικού Λαού.
Ανακοίνωσε, λοιπόν, «άμεσες, βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις». Στις «βραχυπρόθεσμες» (σας διαβάζω εντός εισαγωγικών και καταθέτω το σχετικό με ολόκληρη την Ομιλία στα Πρακτικά), μιλώντας για «ζούγκλα αρμοδιοτήτων» δεσμεύτηκε ως εξής:
« Να σταθώ λίγο περισσότερο στις βραχυπρόθεσμες ενέργειες, οι οποίες μπορούν να υλοποιηθούν εύκολα εντός τριών έως έξι μηνών. Επισημαίνω δύο βασικά βήματα. Βήμα πρώτο: Είναι, νομίζω, περιττό να περιγράψω σε σας τον ανορθολογισμό του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου με τον κατακερματισμό, τις αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων, τη νοσηρή γραφειοκρατία, την πολυνομία. Είστε και εσείς θύματα αυτού του τερατουργήματος. Ξεκαθαρίζουμε, λοιπόν, την κατάσταση αρχίζοντας από τον αποτελεσματικό αναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων. Τι κάνει το κεντρικό Κράτος, τι κάνουν οι αποκεντρωμένες, τι κάνουν οι Περιφέρειες, τι κάνουν οι Δήμοι. Επανεξετάζουμε συνολικά τη λειτουργία των αποκεντρωμένων διοικήσεων, αλλά και τη μεταφορά από το κεντρικό Κράτος ζωτικών αρμοδιοτήτων, όπως -ενδεικτικά αναφέρω- του πολεοδομικού σχεδιασμού. (...) Εμείς θα προχωρήσουμε στη σύσταση του Ταμείου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με θεσμοθετημένους πόρους από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από τον Τακτικό Προϋπολογισμό. Σε μια κίνηση εμπιστοσύνης προς την Αυτοδιοίκηση, αναθεωρούμε το μηχανισμό χορήγησης των Κ.Α.Π. Όπου - γνωρίζετε πολύ καλά - υπάρχουν στρεβλώσεις και αδικίες. (...) Θέλουμε επίσης, να ενισχύουμε τον ρόλο της Αυτοδιοίκησης και στην κοινωνική πολιτική. Και θα είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε πιλοτική μεταφορά των Κέντρων Υγείας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με ενίσχυση του ρόλου της στην κοινωνική πρόνοια. (...) Αυτές οι παρεμβάσεις που σας περιέγραψα μπορούν να γίνουν άμεσα, μέσα στους πρώτους έξι μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων μας. »
Κύριοι της Κυβέρνησης,
Είναι περιττό να σας θυμίσω ότι βρισκόμαστε στον Ιούνιο του 2022.
Οι «τρεις έως έξι μήνες» της θητείας σας, έληξαν εδώ και χρόνια.
Χωρίς τότε να υπάρχει ούτε πανδημία, ούτε πόλεμος, ούτε καμία αντικειμενική δικαιολογία που να σας εμπόδιζε.
Είδε κανείς τον «αναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων»;
Έγινε πράξη η «σύσταση του Ταμείου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης»;
Μήπως αναθεωρήθηκε ο μηχανισμός χορήγησης των Κ.Α.Π. και δεν υπάρχουν πια «στρεβλώσεις και αδικίες»;
Έγινε μεταφορά των Κέντρων Υγείας στους Δήμους και δεν το καταλάβαμε;
Τα παραδείγματα που αναφέρω είναι ενδεικτικά, ελάχιστα, από τη μακρά λίστα με αντίστοιχες εξαγγελίες σας.
Ο Πρωθυπουργός, ο κ. Γεραπετρίτης, ο κ. Θεοδωρικάκος, ο κ. Λιβάνιος, ο κ. Βορίδης, ο κ. Πέτσας, έχουν ανακοινώσει πολλά.
Θα μπορούσαμε να αναλώσουμε πολλές ώρες, για να επαναλάβουμε δεσμεύσεις που ξέμειναν στα λόγια, χρονοδιαγράμματα που δεν τηρήθηκαν, επικοινωνιακά “πυροτεχνήματα” που γρήγορα έσβησαν.
Αλλά η πραγματικότητα είναι μία: Τρία χρόνια, μηδέν εις το αυτοδιοικητικό πηλίκον.
Τρία χρόνια η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται στο στόχαστρο ιδιοτελών κυβερνητικών επιθέσεων, με αλλεπάλληλες απόπειρες χειραγώγησης της τοπικής δημοκρατίας και καθυπόταξης του θεσμού στις μικροκομματικές ορέξεις σας.
Τώρα πια, “ο κόμπος έχει πια φθάσει στο χτένι”.
- Τώρα, που η Δικαιοσύνη σας ξεμπροστιάζει, γιατί δεν διστάσατε να κάνετε το Σύνταγμα κουρελόχαρτο. Καταθέτω στα Πρακτικά τις τρεις Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που σας εκθέτουν ανεπανόρθωτα.
- Τώρα, που η θηλειά της οικονομικής ασφυξίας σφίγγει όλο και περισσότερο στο λαιμό Δήμων και Περιφερειών, με εσάς να σφυρίζετε αδιάφορα.
- Τώρα, που η καθημερινότητα στους ΟΤΑ θυμίζει “Γολγοθά” για Αιρετούς και Εργαζομένους, οι οποίοι φορτώνονται με το βάρος των επιπτώσεων από τις δικές σας μοιραίες επιλογές.
- Τώρα, που ενόψει βουλευτικών εκλογών, “δίνετε τα ρέστα σας” για να επιβιώσετε πολιτικά, εντείνοντας τις παλαιοκομματικές σας μεθοδεύσεις.
Οι παρεμβάσεις σας είναι ακόμα πιο ωμές, πιο ακραίες από ποτέ.
Αναφέρομαι, για παράδειγμα, στην αδιανόητη διάταξη που έχετε συμπεριλάβει στο υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, με την οποία φιμώνετε τις Παρατάξεις της Αντιπολίτευσης, αφαιρώντας -εάν είναι δυνατόν- το δικαίωμα που έχουν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Επικεφαλής Δημοτικών Παρατάξεων να θέτουν κατεπείγοντα θέματα προ Ημερησίας Διάταξης στις συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων.
Η μεθόδευση να επιβάλετε δια Νόμου σιωπητήριο σε Αιρετούς με άμεση λαϊκή νομιμοποίηση, με την επίκληση μάλιστα λόγων «διατάραξης της εύρυθμης λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου», είναι τόσο αυταρχική, που θέλω να πιστεύω ότι δεν θα μολύνετε το Ελληνικό Κοινοβούλιο με την κατάθεση ενός τόσο αντιδημοκρατικού ανοσιουργήματος.
Αν και από αυτή την Κυβέρνηση, έχουμε δει τα πάντα. Όπως τη θέσπιση του ονείδους, των συνεδριάσεων «δια περιφοράς», που όχι μόνο τις νομιμοποιήσατε αναδρομικά, αλλά τις μετατρέψατε σε πάγια διαδικασία και εμμένετε να τις διατηρείτε σε ισχύ.
Σήμερα η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, στέκεται μπροστά σας και να σας εγκαλεί για τους κινδύνους και τα αδιέξοδα που σκόπιμα έχετε διαμορφώσει στην Αυτοδιοίκηση.
Η κίνησή μας αποτελεί αυτονόητο καθήκον, σύμφωνο με τις αρχές και τις αξίες της δικής μας Παράταξης, συνεπές στα ιστορικά μας πεπραγμένα.
Σας εγκαλούμε:
- Γιατί το ΠΑΣΟΚ είναι διαχρονικά ταυτισμένο με την Αυτοδιοίκηση, ως η Παράταξη που έκανε πράξη τις πιο ρηξικέλευθες μεταρρυθμίσεις και έβαλε τη σφραγίδα της στο σύγχρονο περιεχόμενο του θεσμού, έχοντας τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις απέναντι να καταψηφίζουν.
- Γιατί το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής έδωσε υπεράνθρωπες μάχες στα μαύρα χρόνια των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, στηρίζοντας τους Δήμους και τις Περιφέρειες ενάντια στο θεσμικό χάος και στον ανηλεή πόλεμο που τους είχε εξαπολύσει η συγκυβέρνηση των κ.κ. Τσίπρα – Καμμένου, με αποκορύφωμα το δόλιο “έκτρωμα” του «Κλεισθένη Ι», με το οποίο τίναξαν στον αέρα τη λειτουργία της τοπικής δημοκρατίας.
- Γιατί στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής αταλάντευτα και σθεναρά, εδώ και τρία χρόνια δεν σταματήσαμε να φέρνουμε στο φως τις μεθοδεύσεις της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, εξαντλώντας κάθε θεσμικό μέσο για να προστατεύσουμε τους ΟΤΑ.
- Γιατί στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, για όσα συμβαίνουν σήμερα, σας προειδοποιούσαμε από το 1ο λεπτό, από το καλοκαίρι του 2019.
Όσα υπογραμμίζουμε στην Επίκαιρη Επερώτηση, δεν αποτελούν “κεραυνό εν αιθρία”, αλλά προδιαγεγραμμένες συνέπειες, για τις οποίες εγκαίρως “είχαμε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου”.
- Σταθήκαμε απέναντι στις ανατροπές που επιφέρατε στο σύστημα διακυβέρνησης των ΟΤΑ, ενώ είχαν προηγηθεί οι εκλογές, αυτές που τώρα η Δικαιοσύνη κρίνει αντισυνταγματικές.
- Καταψηφίσαμε τη σωρεία ρυθμίσεων για αποψίλωση των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων από αρμοδιότητες, αυτές που επίσης καταπίπτουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
- Αντιταχθήκαμε στις αλλεπάλληλες διατάξεις που δεσμεύουν τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια.
- Δεν συναινέσαμε, από το 1ο λεπτό, στις αλλεπάλληλες διατάξεις για τη γαλάζια επινόηση των περίφημων «Αναπτυξιακών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης», το «Δούρειο Ίππο» άλωσης των Δημοτικών Υπηρεσιών, όπως τον περιγράφει η ΠΟΕ-ΟΤΑ. Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου “βάζει φρένο” και σε αυτό το κατασκεύασμά σας, στα Πρακτικά η Απόφαση.
- Ασκήσαμε κριτική στις παρεκκλίσεις, τις θεσμικές αλλοιώσεις, τις φωτογραφικές διατάξεις, τη νομοθέτηση στο πόδι, τις νυχτερινές αιφνιδιαστικές πολύ-Τροπολογίες, τις αέναες παρατάσεις, το ράβε-ξήλωνε επί των ίδιων και των ίδιων.
- Καταγγείλαμε το νέο γαλάζιο εκλογικό σύστημα για τις Δημοτικές και Περιφερειακές Κάλπες, (πλέον ν.4804/2021).
Οι εξελίξεις σταδιακά μας δικαιώνουν.
Όπως, αντιστοίχως, οι εξελίξεις είχαν δικαιώσει τον αγώνα μας εναντίον των αντι-αυτοδιοικητικών τερατουργημάτων των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Αλλά όχι, δεν επιχαίρουμε για το θεσμικό, οικονομικό και λειτουργικό αδιέξοδο που έχει πλέον διαμορφωθεί.
Γιατί σε αυτή την Παράταξη, η αγάπη μας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση υπερβαίνει την ιδιοτέλεια και αυτό το έχουμε αποδείξει.
Γιατί για εμάς, για τον Πρόεδρό μας, Νίκο Ανδρουλάκη, η Αποκέντρωση παραμένει ύψιστη προτεραιότητα.
Γι’ αυτό και σήμερα, σας καλούμε, έστω και αργά, να δράσετε.
(...)
Η διάρρηξη εμπιστοσύνης ανάμεσα στο Κεντρικό Κράτος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η θεσμική αλλοίωση δημοκρατικών λειτουργιών και διαδικασιών, η υποδούλωση του θεσμικού «πρέπει» στα μικροκομματικά «θέλω», αποτελεί τον πυρήνα του αυτοδιοικητικού “ολέθρου” που έχετε “διασπείρει” ανά την επικράτεια.
Αυτό το Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης έχουμε ως προτεραιότητα να αποκαταστήσουμε.
Το ΠΑΣΟΚ -Κίνημα Αλλαγής πρεσβεύει μια διαφορετική πρόταση συνολικά για το Κράτος.
Μια πρόταση όπου οι ΟΤΑ δεν αποτελούν κομματικό λάφυρο κανενός.
Ένα σχέδιο εμπιστοσύνης, αξιοπρέπειας και σεβασμού, όπου δεν υπάρχουν παιδιά και αποπαίδια της Δημοκρατίας.
Δεν θα κουραστούμε να το επαναλαμβάνουμε: Για εμάς, το αύριο της ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να χτιστεί με “μερεμέτια”.
Προϋποθέτει μια γενναία, τολμηρή, ριζική ανατροπή στο Κράτος με αποκέντρωση βάσει των αρχών της εγγύτητας και της επικουρικότητας, πάντοτε ταυτόχρονα με τους αντίστοιχους πόρους και όλα τα αναγκαία μέσα για την άσκησή τους.
Κεντρικός αδιαπραγμάτευτος άξονας της δικής μας πρότασης είναι η ενίσχυση και θωράκιση της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Δήμων και των Περιφερειών.
Έχουμε χρέος να γκρεμίσουμε το λαβύρινθο του υπερσυγκεντρωτισμού και της γραφειοκρατίας. Να αφήσουμε την Αυτοδιοίκηση “να αναπνεύσει”.
Με συγκεκριμένες μεταρρυθμιστικές τομές σε ένα ευρύτατο πεδίο αρμοδιοτήτων που θα ασκούνται αποτελεσματικότερα στο εγγύτερο στον πολίτη επίπεδο.
Εμείς προτάσσουμε τη δημοσιονομική αποκέντρωση, στα όρια βεβαίως που επιτρέπει το Σύνταγμά μας. Χωρίς αυτήν, η οικονομική αυτοτέλεια θα παραμένει κενό ευχολόγιο. Δημοσιονομική αποκέντρωση με διασφάλιση βασικών προϋποθέσεων, όπως τη μη επιπλέον επιβάρυνση των πολιτών και την ύπαρξη μηχανισμού άμβλυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων.
Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής πιστεύει στη χειραφέτηση των ΟΤΑ, με δυνατότητα να προσδιορίζουν “τα του οίκου τους”, σε ένα ανεξάρτητο και αντικειμενικό πλαίσιο διαφάνειας και λογοδοσίας, που δεν θα αποτελεί τροχοπέδη αλλά θα επιταχύνει τις πρωτοβουλίες τους.
Αυτό το Πρόγραμμα θα αγωνιστούμε να κάνουμε πραγματικότητα, στο πλευρό της Αυτοδιοίκησης, με τη στήριξη του Ελληνικού Λαού.
Γιατί η Αυτοδιοίκηση είναι το πραγματικό μας σπίτι.
Δεσμευόμαστε ότι θα ξαναβρεί τη θέση που της αξίζει, γιατί για το ΠΑΣΟΚ η Αυτοδιοίκηση είναι σάρκα από τη σάρκα μας και βασικός λόγος ύπαρξής μας.
Θα ξαναδώσουμε δύναμη και αξιοπρέπεια στην Αυτοδιοίκηση.
Γιατί και μπορούμε, αλλά κυρίως γιατί εμείς ΘΕΛΟΥΜΕ. »
Διαβάστε την τοποθέτηση του Γιώργου Καμίνη:
Καμίνης: «Είναι η ώρα για την επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Για την ανάγκη μιας νέας μεγάλης μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μίλησε από το βήμα της Βουλής ο βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής και τέως Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, κατά τη συζήτηση σχετικής Επίκαιρης Επερώτησης που είχε καταθέσει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.
Ακολουθώντας τα βήματα των μεταρρυθμίσεων του «Καποδίστρια» και του «Καλλικράτη», που είχε εισάγει το ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Καμίνης έκανε μια τολμηρή πρόταση για το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης: μια μεταρρύθμιση που επιτέλους θα αποσαφηνίζει και θα προσθέτει αρμοδιότητες, θα δημιουργεί μητροπολιτικούς Δήμους ώστε να διοικούνται αποτελεσματικά οι μεγάλες μας πόλεις, θα αποδίδει τον φόρο ακίνητης περιουσίας στους Δήμους ώστε να τον διαχειριστούν γνωρίζοντας καλύτερα τις ανάγκες των πολιτών.
Αντίθετα από την συνηθισμένη ελληνική εμπειρία, ο Γιώργος Καμίνης πρότεινε η μεταρρύθμιση αυτή να εφαρμοστεί πιλοτικά και όχι οριζόντια, με γεωγραφικά και άλλα κριτήρια, αλλά και κριτήρια απόδοσης: όσοι Δήμοι αποδεδειγμένα εξοικονομούν και προσελκύουν επιτυχημένα κοινοτικούς πόρους, βάζουν σε τάξη τα οικονομικά τους, συγχωνεύουν νομικά πρόσωπα, μπορούν να μπαίνουν σε άλλη «ταχύτητα», με αυξημένες αρμοδιότητες και ευκαιρίες παρέμβασης και που θα δείχνουν την κατεύθυνση στην οποία πρέπει να κινηθεί η Τ.Α.
Ο κ. Καμίνης άσκησε, επίσης, κριτική στην Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για την απραξία της στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ για την εισαγωγή της απλής αναλογικής στους ΟΤΑ.
Σημεία ομιλίας βουλευτή Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής Γιώργου Καμίνη κατά τη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής για την Τοπική Αυτοδιοίκηση:
- Φορτώνετε το Δημόσιο με δύο ειδών βάρη: το βάρος των επιπρόσθετων δομών και το βάρος των μετακλητών υπαλλήλων, ο αριθμός των οποίων σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
- Έχετε αφήσει στην τύχη της την Τ.Α. Οι μόνες νομοθετικές παρεμβάσεις στις οποίες έχει προβεί η Κυβέρνησή σας αυτά τα τρία χρόνια αφορούν την κατασκευή πλειοψηφιών στα όργανα διοίκησης των Δήμων μέσα από νομοθετήματα, τα οποία το ένα μετά το άλλα καταρρίπτονται στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
- Η Κυβέρνηση εγκλωβισμένη στην περιρρέουσα εκλογολογία κάνει απλώς προεκλογική διαχείριση, αφήνοντας πολύτιμο χρόνο να περνά.
- Είχαμε εξαρχής προειδοποιήσει με την ΚΕΔΕ πως η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να εισάγει την απλή αναλογική άνοιγε “τον ασκό του Αιόλου”. Και τα δεινά εκείνης της επιλογής τα βιώνουμε μέχρι και σήμερα, όπου το θεσμοθετημένο χάος το διαδέχεται η τεχνητή κατασκευή πλειοψηφιών, η πλήρης αποδυνάμωση, η απώλεια κύρους των συλλογικών οργάνων της δημοκρατικής εκπροσώπησης στους δήμους της χώρας.
- Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε το λεγόμενο «Επιτελικό Κράτος 2». Υποτίθεται ότι έχουμε τελειώσει με το «Επιτελικό Κράτος 1», ένα Κράτος δυσκίνητο, συγκεντρωτικό, πελατειακό, το οποίο έχει κάνει κάποια βήματα στην ψηφιοποίηση, όμως συχνά γινόμαστε μάρτυρες μιας γραφειοκρατικής ακινησίας. Η ψηφιοποίηση όμως έχει ένα μεγάλο χάρισμα. Καθιστά ορατή τη Δημόσια Διοίκηση, η οποία δεν μπορεί να εξαντλείται στα θέματα των καθημερινών συναλλαγών με τους πολίτες. Έχει ανάγκη ένα πραγματικό Επιτελικό Κράτος κι όχι αυτό που έχουμε το οποίο είναι σπάταλο.
- Και ναι μεν μπορεί η Κυβέρνηση να επαίρεται ότι βγαίνουμε από βγαίνουμε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, όμως αυτή η κατάσταση μας θυμίζει ένα «déjà vu». Και το 2007 είχαμε βγει από μια αντίστοιχη ενισχυμένη εποπτεία στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, αλλά θυμόμαστε όλοι τι ακολούθησε. Το καταστροφικό τελευταίο 9μηνο της Κυβέρνησης Καραμανλή το 2009.
- Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στήριξε τη χώρα στα δύσκολα χρόνια του μνημονίου. Είναι το μέλλον της χώρας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να αποκτήσει εξωστρέφεια και διασυνδεσιμότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αξιοποιώντας στο έπακρο όχι μόνο χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και τις καλές πρακτικές.
- Η Παράταξή μας είναι αυτή που έχει κάνει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρώτα με τον «Καποδίστρια» και μετά με τον «Καλλικράτη».
- Είναι ώρα για την επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: μια μεταρρύθμιση που επιτέλους αποσαφηνίζει αρμοδιότητες, δημιουργεί μητροπολιτικούς Δήμους ώστε να διοικούνται αποτελεσματικά οι μεγάλες μας πόλεις, αποδίδει τον φόρο ακίνητης περιουσίας στους Δήμους ώστε να τον διαχειριστούν γνωρίζοντας καλύτερα τις ανάγκες των πολιτών.
- Είναι μάλιστα μια μεταρρύθμιση που δεν χρειάζεται να γίνει οριζόντια, όπως συνηθίζουμε στην Ελλάδα: μπορεί να εφαρμοστεί πιλοτικά σε ορισμένους Δήμους, με γεωγραφικά και άλλα κριτήρια, αλλά και κριτήρια απόδοσης.
- Όσοι Δήμοι αποδεδειγμένα προσελκύουν επιτυχημένα κοινοτικούς πόρους, βάζουν σε τάξη τα οικονομικά τους, συγχωνεύουν νομικά πρόσωπα, να μπαίνουν σε άλλη ταχύτητα, με αυξημένες αρμοδιότητες και ευκαιρίες παρέμβασης.
- Ούτως ώστε σε 3-4 χρόνια να κάνουμε τον απολογισμό και να εφαρμόσουμε τη μεταρρύθμιση σε περισσότερους Δήμους.
- Χωρίς ανθεκτική Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν θα δούμε ποτέ στη χώρα μας μια σύγχρονη Δημόσια Διοίκηση. Και χωρίς σύγχρονη Δημόσια Διοίκηση πάσχει και η ίδια η Δημοκρατία.
Διαβάστε την τοποθέτηση του Γιώργου Μουλκιώτη:
Μουλκιώτης: «Προμελετημένο “έγκλημα” ο πυρήνας της πολιτικής που ακολουθεί η Κυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Ο βουλευτής Βοιωτίας και Τομεάρχης Εργασίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Γιώργος Μουλκιώτης, τοποθετήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής, στο πλαίσιο της συζήτησης Επίκαιρης Επερώτησης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Εξ΄ αρχής ανέφερε ότι, παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις της, περί μεταρρυθμιστικών νομοθετημάτων, η Κυβέρνηση δεν πείθει ούτε για τις προθέσεις ούτε για την αποτελεσματικότητα των πρωτοβουλιών της στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Μεταξύ άλλων, ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής ανέφερε ότι:
- Με την Νέα Δημοκρατία τρία χρόνια στο τιμόνι της χώρας, η Αυτοδιοίκηση παραπαίει, με το Ανθρώπινο Δυναμικό των Δήμων και των Περιφερειών να βιώνει ζοφερές καταστάσεις.
- Η Νέα Δημοκρατία ήταν πάντα αρνητική στις μεταρρυθμίσεις του ΠΑΣΟΚ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ήθελε την Αυτοδιοίκηση ως «μακρύ χέρι» της Κεντρικής Κυβέρνησης.
- Η υποστελέχωση θέτει ανυπέρβλητα εμπόδια στην ομαλή άσκηση των αρμοδιοτήτων και στην εξυπηρέτηση των πολίτων, καθιστώντας «Γολγοθά» το έργο των εργαζομένων, ενώ το «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας» προκαλεί εκρηκτικές καταστάσεις.
- Όσον αφορά την στελέχωση σε τακτικό προσωπικό, για τις μόνιμες προσλήψεις οι οποίες, μετά από μακρά καθυστέρηση, συμπεριλήφθηκαν στην Προκήρυξη 13K/2021 δεν έχουν εκδοθεί αποτελέσματα, ενώ για τις μόνιμες προσλήψεις του 2022, ο βαθμός ικανοποίησης των αιτημάτων των Δήμων και των Περιφερειών ως προς την έγκριση εκκίνησης διαδικασιών πρόσληψης νέου προσωπικού, ανέρχεται σε 24,5% και 38,8% αντίστοιχα.
- Για την αξιολόγηση του προσωπικού, οι νέες μεταβολές μετά την πρόσφατη ψήφιση του νόμου 4940/2022 δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς, ακόμα και η ΚΕΔΕ προειδοποιεί ότι η εφαρμογή του προτεινόμενου συστήματος αξιολόγησης είναι εφικτή μόνο σε μεγάλους Δήμους δεδομένου ότι οι μεσαίοι και ιδίως οι μικροί Δήμοι έχουν πολύ μεγάλες ελλείψεις σε επιστημονικό προσωπικό.
- Ο κοινωνικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υποβαθμίζεται με τις καθυστερήσεις στην προκήρυξη 4Κ/2020 για το «Βοήθεια στο Σπίτι», που ενώ δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2020, τα πρώτα προσωρινά́ αποτελέσματα εκδοθήκαν τον Φεβρουάριο του 2022, αφήνοντας εκτός Προσωρινών Πινάκων δεκάδες από τους νυν –πολυετώςς υπηρετούντες- εργαζόμενους.
- Η πλήρης ανάπτυξη του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» χρειάζεται μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων, ενώ η προκήρυξη, η οποία κατέληξε με 2.909 θέσεις, σε καμία περίπτωση δεν καλύπτει το σύνολο των αναγκών. Η Κυβέρνηση, ωστόσο, απαντά γενικά και αόριστα ότι, εάν και εφόσον υπάρξουν σχετικά αιτήματα στον προγραμματισμό προσλήψεων που θα γίνει στο μέλλον, θα τα εξετάσουν.
- Δεν υπάρχει προγραμματισμός της Κυβέρνησης ούτε για την ενίσχυση των υπόλοιπων κοινωνικών υπηρεσιών των Ο.Τ.Α., όπως των Κοινωνικών Δομών για την Αντιμετώπιση της Φτώχειας (Κέντρα Κοινότητας, Δομές Αστέγων, Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών), οι οποίες βρίσκονται και αυτές σε δεινή θέση:
Ενώ τον Δεκέμβριο του 2022 λήγει η χρηματοδότηση από τα ΠΕΠ για τις πρώτες δομές, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη έως σήμερα για παράταση των δομών εντός του ΕΣΠΑ 2014-2020, ώστε να μην κλείσουν. Στον σχεδιασμό του ΕΣΠΑ 2021-2027 οι δομές έχουν προβλεφθεί να συνεχίσουν την λειτουργία τους, όμως οι διαδικασίες κινούνται αργά και δεν έχει προβλεφθεί και κατοχυρωθεί νομικά ότι θα συνεχίζει να εργάζεται το υφιστάμενο προσωπικό, δηλαδή περισσότεροι από 2000 εργαζόμενοι.
Η έλλειψη προσωπικού, ειδικότερα στα Κοινωνικά Παντοπωλεία, όπου απασχολούνται δύο (2) άτομα σε κάθε δομή, είναι πρωτοφανής, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόνοια για την επέκταση του δικτύου δομών σε όλους τους Δήμους και για την αντιμετώπιση του φαινομένου της αστεγίας.
- Η ουσία της αποκεντρωμένης διοίκησης είναι να καταφέρει, να μετατραπεί σε ένα οργανωμένο σύστημα τοπικής διακυβέρνησης με ισχυρούς Ο.Τ.Α. Και η ενίσχυσή τους δεν προκύπτει με «μπαλώματα», αλλά με ουσιαστικά, ρεαλιστικά και αποτελεσματικά μέτρα.
Αυτοδιοίκηση με όραμα και όχι με διαχειριστές.
Διαβάστε την τοποθέτηση του Ανδρέα Πουλά:
Πουλάς: «Το “Επιτελικό” Κράτος απέτυχε και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Σημεία ομιλίας του βουλευτή Αργολίδας Ανδρέα Πουλά, στην Επίκαιρη Επερώτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής για την Τοπική Αυτοδιοίκηση:
- «Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ένας νευραλγικός τομέας δημόσιας εξουσίας, που συνδέεται άμεσα με την καθημερινότητα των πολιτών, την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και τη λειτουργικότητα ενός πλήθους αρμοδιοτήτων που εκτείνονται σε ένα ευρύτατο φάσμα. Είναι ανάσα δημοκρατίας και συμμετοχής των πολιτών σε αποφάσεις που καθορίζουν την ζωή τους και το μέλλον τους.
- Οι νομοθετικοί πειραματισμοί που έγιναν τα τελευταία χρόνια πάνω στο νομοθετικό κορμό της Αυτοδιοίκησης, το νόμο 3852/2010, αποδείχθηκε ότι δεν έλυσαν προβλήματα.
- Η πανδημία και οι φυσικές καταστροφές επέτειναν τη δυσλειτουργία και τώρα είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία μία δομική και αποτελεσματική μεταρρύθμιση, που ταυτόχρονα θα συνιστά και μία θεσμική ώθηση της Αυτοδιοίκησης προς το μέλλον.
- Παρόλα αυτά, επί τρία χρόνια παρακολουθούμε την Κυβέρνησή σας να επιδίδεται μόνο σε εξαγγελίες και υποσχέσεις, ακόμα και αντιφατικές μεταξύ τους.
- Αν δεν δημιουργεί περιπλοκές, όπως το αδέξιο πέρασμα από την ακυβερνησία της απλής αναλογικής στην παροχή υπερεξουσιών στις Οικονομικές Επιτροπές Δήμων και Περιφερειών, στην καλύτερη περίπτωση αφήνει αρρύθμιστες δυσλειτουργίες, κάνει αποσπασματικά μπαλώματα, εισάγει ανεφάρμοστες διατάξεις ή ακόμα και ψηφίζει διαρκείς παρατάσεις σε μεταβατικές διατάξεις.
- Και όλα αυτά σε συνθήκες οριακής παραβίασης των αρχών της καλής νομοθέτησης, καθώς οι όποιες ρυθμίσεις έρχονται είτε με τροπολογίες είτε με διαδικασίες εξπρές δηλαδή χωρίς διαβούλευση με την ΕΝΠΕ και την ΚΕΔΕ.
- Για το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι η Κυβέρνηση ποτέ δεν είχε την πολιτική βούληση να παρέμβει θεραπευτικά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
- Δεν την αντιμετωπίζει ως χώρο ενεργούς συμμετοχής των πολιτών, δημοκρατίας, συνεργασίας, διαβούλευσης με την κοινωνία, ως φορέα προόδου και αλλαγής. Αλλά μόνο ως πεδίο πελατειακών σχέσεων, ως βόλεμα ημετέρων και ως φορέα εξυπηρέτησης κομματικών ισορροπιών και συμφερόντων.
- Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν είναι ο φτωχός συγγενής της κεντρικής εξουσίας. Με ευχολόγια και δηλώσεις κενές περιεχομένου δεν λύνονται προβλήματα και δεν βρίσκονται λύσεις.
- Το ΠΑΣΟΚ, περιμένει από εσάς τη γενναία θεσμική στήριξη των ΟΤΑ για το καλό της κοινωνίας, με σχέδιο και όραμα για ισόρροπη ανάπτυξη και όχι κομματικές σκοπιμότητες και επικοινωνιακά παιχνίδια. Διαφορετικά το Επιτελικό σας Κράτος θα έχει αποτύχει και στον τομέα αυτό να κάνει τα αυτονόητα.»
Διαβάστε την τοποθέτηση του Απόστολου Πάνα:
Πάνας: «Η Κυβέρνηση εκτίθεται για την απουσία αναπτυξιακής προοπτικής των ΟΤΑ»
Στην Επίκαιρη Επερώτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κινήματος Αλλαγής προς τους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών, με θέμα: «Οι αντοχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξαντλήθηκαν, απαιτούνται λύσεις τώρα», τοποθετήθηκε ο Βουλευτής Χαλκιδικής και Υπεύθυνος του Τομέα Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Πάνας Απόστολος.
Ο Βουλευτής αρχικά επεσήμανε πως “ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι” με τους Ο.Τ.Α., οι οποίοι πασχίζουν σε μια μίζερη διαχείριση οικονομικής επιβίωσης, εγκλωβισμένοι στην ενεργειακή κρίση, στη διόγκωση δαπανών και με ταυτόχρονη συρρίκνωση εσόδων, ενώ οι αναχρονιστικές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις καθυστερήσεων και ματαιώσεων εν έτη 2022 κρατούν ακόμη καλά.
Ως χαρακτηριστικό μάλιστα παράδειγμα ο κ. Πάνας αναφέρθηκε στο Πρόγραμμα «Τρίτσης» για το οποίο αγωνιούν Δήμοι και Δήμαρχοι, καθώς ο χρόνος περνάει κι ακόμα δεν έχουν ενταχθεί και προχωρήσει έργα πνοής και καίριας σημασίας, ώστε να αποτελέσουν ουσιαστικά οι Ο.Τ.Α. τον αναπτυξιακό μοχλό των τοπικών κοινωνιών.
Επίσης, ο Βουλευτής δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην περίφημη δημιουργία των “Αναπτυξιακών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης” και συγκεκριμένα στο νόμο 4674/2020, που από την πρώτη στιγμή, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κίνημα Αλλαγής στάθηκε απέναντι, ιδιαίτερα μάλιστα για την εφαρμοσιμότηταά τους.
«Η παράκαμψη διατάξεων, που ισχύουν για τους Φορείς του Δημόσιου Τομέα, ουσιαστικά ενισχύουν την ιδιωτικοποίηση των Δημοτικών Υπηρεσιών κι αυτό δε βρίσκει μόνον εμάς αντίθετους αλλά και την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δεν μπορεί να αφορά «νευραλγικές υπηρεσίες της τοπικής διακυβέρνησης» των Δήμων, ούτε είναι δυνατόν μέσω αυτών να αντιμετωπιστεί η υποστελέχωση κατά καταστρατήγηση του Συντάγματος», υπογράμμισε ο κ. Πάνας, ενώ τόνισε πως πολλαπλασιάζονται τα θεσμικά αδιέξοδα και εντείνεται η ανασφάλεια σε Αιρετούς και Εργαζομένους της Αυτοδιοίκησης.
Ένα ακόμη ζήτημα, που απασχολεί τους παραθαλάσσιους και νησιωτικούς Δήμους κατέθεσε ο κ. Πάνας ενώπιων των Υπουργών, αναφορικά με την κάλυψη του κόστους των Δήμων για τη ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών και των σχετικών εμπαιγμών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς πέρα από το γεγονός ότι δόθηκε μόνο το 1/3 των χρημάτων, που χρειάζονται οι Δήμοι για τη ναυαγοσωστκή κάλυψη των ακτών, αυτό δεν ήταν επιπλέον οικονομική ενίσχυση όπως πέρυσι, αλλά δόθηκαν από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) των Δήμων. Καθότι η συγκεκριμένη περίπτωση δεν αφορά κάποια τυπική γραφειοκρατική αρμοδιότητα, αλλά την ασφάλεια και τη ζωή εκατομμυρίων λουομένων στις παραλίες, ο Βουλευτής Χαλκιδικής ζήτησε να μάθει εάν, πότε και πώς ακριβώς θα καταβληθούν τα 21 εκατομμύρια, που ζήτησε η Αυτοδιοίκηση από το Κεντρικό Κράτος για να ασκήσει αυτές τις αρμοδιότητες.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Πάνας ανέφερε πως το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πάντοτε στήριζε με πράξεις την Αυτοδιοίκηση, καθώς πρέπει να έχει ρόλο και λόγο στην αναπτυξιακή επανεκκίνηση της χώρας και ζήτησε την κατάθεση του ολοκληρωμένου σχεδίου της Κυβέρνησης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς τόσα χρόνια, από το 2019 μέχρι σήμερα, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες περιορίζονται σε αποσπασματικές επιμέρους ρυθμίσεις και παρατάσεις των ήδη ισχυόντων.
Διαβάστε την τοποθέτηση του Κώστα Σκανδαλίδη:
Σκανδαλίδης: «Το συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης οδήγησε σε τέλμα την Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Ομιλία Κώστα Σκανδαλίδη, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, στην Επίκαιρη Επερώτηση της Κοινοβουλευτικές Ομάδας προς τους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών, με θέμα: «Οι αντοχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξαντλήθηκαν, απαιτούνται λύσεις τώρα»:
« Παρακολούθησα με μεγάλη προσοχή την τοποθέτηση του κ. Υπουργού και θα ήθελα, πριν μπω στην ευρύτερη αντιπαράθεση γύρω από την πορεία του θεσμού και την πολιτική της Κυβέρνησης, γιατί υπήρξε εδώ μια τοποθέτηση πολύ σημαντική από όλους τους Βουλευτές του Κινήματός μας, που τα επιμέρους θέματα τα κάλυψαν με μεγάλη πληρότητα- να κάνω ένα σχόλιο γι’ αυτά που είπε στην αρχή και προσπάθησα να καταλάβω μετά πώς τα δικαιολόγησε.
Είπε ότι δεν ψηφίσαμε τίποτα, άρα δεν έχουμε πρόταση. Αυτό είναι τεράστιο λάθος. Τι σημαίνει δεν ψηφίσαμε τίποτα; Αν αυτοί οι νόμοι που φέρνετε είναι έξω από την πραγματικότητα και τις ανάγκες του θεσμού, προφανώς δεν τους ψηφίζουμε. Εάν έχουν ωριμάσει οι αλλαγές στην Αυτοδιοίκησηεδώ και χρόνια πολλά και δεν έχουμε προχωρήσει στο επόμενο κύμα μεγάλων ριζικών αλλαγών, δεν βοηθάει την Αυτοδιοίκησηη πολιτική σας.
Μας είπατε πράγματα διαχειριστικά, 100 εκατομμύρια εδώ, 30 εκατομμύρια εκεί, 40 εκατομμύρια εκεί. Ανακατανομή πόρων συνολικά ανάμεσα στις βαθμίδες της ανάπτυξης έκανε αυτή η Κυβέρνηση ή βλέπετε τον Προϋπολογισμό και λέτε “τόσα στο λάδι τόσα στο ξύδι τόσα στο λαδόξυδο”; Περί αυτού πρόκειται. Αυξήσατε 40 εκατομμύρια. “Σιγά τα αβγά”. Χρειάζεται να αλλάξει η γενική κατανομή των πόρων.
Παραδείγματος χάριν, πόσο τοις εκατό του Ταμείου Ανάπτυξης χειρίζεται αποκλειστικά με δική της αρμοδιότητα η Αυτοδιοίκηση του β’ βαθμού, η περιφερειακή κυρίως για τα μεγάλα έργα και η τοπική του α’ βαθμού με δικές της αποφάσεις, με δικές της επιλογές με δικό της προγραμματισμό;
Διαχειριστήκατε τη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης με έναν τρόπο εντελώς επιφανειακό. Λύνετε όπως κάνετε σε όλους τους τομείς προβλήματα βλέποντας και κάνοντας, όπως ο Υπουργός Οικονομικών έτσι κι εσείς, «δώσαμε εδώ, λύσαμε αυτό το θέμα, λύσαμε το άλλο». Μα, δεν είναι αυτό το πρόβλημα της ανάπτυξης της χώρας. Το πρόβλημα της ανάπτυξης της χώρας είναι πολύ μεγαλύτερο, έχει να κάνει με μεγάλες αλλαγές που δεν τολμάτε να κάνετε, γιατί δεν είστε μεταρρυθμιστική δύναμη.
Δεν μιλάμε, λοιπόν, την ίδια γλώσσα και από τη στιγμή που δεν μιλάμε την ίδια γλώσσα, δεν μπορούμε να κάνουμε και μια αντιπαράθεση επί του συγκεκριμένου.
Εγώ, λοιπόν, δεν θα καταφύγω τώρα στα διάφορα μικροπράγματα. Θα πω τι ακριβώς πιστεύω ότι συμβαίνει σε όλη αυτή την πορεία του θεσμού και στην αντιπαράθεση της δικής μας πολιτικής με της δικής σας πολιτικής.
Εγώ νομίζω ότι η σημασία και η επικαιρότητα της σημερινής συζήτησης είναι πάρα πολύ μεγάλη, γιατί αφορά τον κατεξοχήν χώρο και θεσμό, όπου ανάγλυφα απεικονίζονται και αντιπαρατίθενται οι συντηρητικές με τις προοδευτικές στρατηγικές.
Πρόκειται για την αντιπαράθεση από τη μια μεριά ενός συγκεντρωτικού αυταρχικού συστήματος διακυβέρνησης κι από την άλλη μεριά της αποκεντρωμένης σύγχρονης και δημοκρατικής πολιτείας που είναι το παρόν και το μέλλον της Δημοκρατίας και στην Ευρώπη και εδώ.
Τώρα, με την ευκαιρία των γαλλικών εκλογών γίνεται μεγάλη συζήτηση και σήμερα -το βλέπετε όλοι σας- στις διάφορες εφημερίδες προσπαθούν να ερμηνεύσουν πώς είναι δυνατόν όταν την τελευταία στιγμή σώθηκε η Γαλλία από την ακροδεξιά, τώρα να χάνει και την πλειοψηφία ο Μακρόν. Διότι πρέπει επιτέλους να ξαναγυρίσουν τα κόμματα τα προοδευτικά και τα σοβαρά σε μια συλλογική προσπάθεια που πρέπει να γίνει, μια προσπάθεια που στηρίζεται στον ενεργό πολίτη κι όχι στον μοναχικό ιδιώτη, γιατί η συντηρητική πολιτική οδηγεί τα πράγματα στο μοναχικό ιδιώτη.
Πώς γίνεται αυτήν τη στιγμή –θα το δείτε συγκεκριμένα- η σταδιακή μετάβαση από τα αντιπροσωπευτικά όργανα στα εκτελεστικά; Εγώ δεν λέω ότι δεν πρέπει να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των Δήμων. Δώστε όλα τα μικρά απευθείας στην εξουσία του Δημάρχου, να μην έχει εκατό πενήντα θέματα το Δημοτικό Συμβούλιο κάθε φορά που συνεδριάζει χωρίς λόγο. Δώστε τα όλα στον Δήμαρχο. Δεν μπορείτε να αφαιρέσετε όμως από το Δημοτικό Συμβούλιο και τον προγραμματισμό. Δεν μπορείτε να αφαιρέσετε την οικονομική ανάπτυξη του Δήμου, δεν μπορείτε να αφαιρέσετε τις εξουσίες για το ποιος αποφασίζει για τα σοβαρά έργα στην περιοχή και να τα πάτε στην Οικονομική Επιτροπή ή να τα πάτε στην Επιτροπή Προγραμματισμού. Δεν είναι αυτή λειτουργία ενός δημοκρατικού θεσμού που μπορεί και ελέγχει, που ενισχύει τη συμμετοχή, που βοηθάει και από τα κάτω.
Εγώ θέλω να σας πω ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Εμείς φτιάξαμε τα ΚΕΠ, τα πήραμε και τα δώσαμε απευθείας στην Αυτοδιοίκηση. Τα χειρίστηκε η Αυτοδιοίκηση σε πρώτη φάση. Όταν, λοιπόν, πήγαν χίλια διακόσια ΚΕΠ στην Αυτοδιοίκηση, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μόλις ανέβηκε το 2004 αποφάσισε να απολύσει τους μισούς υπαλλήλους των ΚΕΠ που ήταν διορισμένοι με αξιοκρατικά κριτήρια από τους Δημάρχους, όχι από την Κυβέρνηση. Είναι η διαφορά της προοδευτικής από τη συντηρητική πολιτική.
Πάρτε τα θέματα που έχουν σχέση, πέρα από την αποδυνάμωση του Δημοτικού Συμβουλίου, με το δημαρχοκεντρικό σύστημα που δεν μπορεί να ενισχύσει. Άλλο η αποτελεσματικότητα και άλλο η δημοκρατία. Είναι ένας θεσμός, πρέπει να σταθεί στα πόδια του, να έχει τη δυνατότητα να προγραμματίζει να παίρνει αποφάσεις και να έχει την δυνατότητα την οικονομική και τη διοικητική να στηρίξει αυτές τις αποφάσεις.
Έρχομαι στο αναπτυξιακό πρόγραμμα, κεντρική διαχείριση των πόρων και των προγραμμάτων. Πού είναι η πυραμίδα του δημοκρατικού προγραμματισμού; Πώς συμμετέχουν τα διάφορα επίπεδα στη διαμόρφωση του προγράμματος; Ήρθε για παράδειγμα ο Πρωθυπουργός στην αρχή και είπε πολύ σωστά -εγώ τον χειροκρότησα- στις προγραμματικές του δηλώσεις: «Εμείς θα κάνουμε ένα πολύ μεγάλο έργο σε κάθε μία περιφέρεια». Φαντάζομαι θα εννοεί ένα μεγάλο παραγωγικό έργο, στο οποίο θα υπάρξει όλη η ανάπτυξη των τοπικών φορέων, των τοπικών επιχειρήσεων, της τοπικής κοινωνίας, θα υπάρξει ένα αναπτυξιακό μοντέλο να αποκτήσει η περιφέρεια ονοματεπώνυμο.
Υπάρχει καμία περιφερειακή διάσταση στην πολιτική σας; Ο κ. Σκυλακάκης διαχειρίζεται τα 33 δισεκατομμύρια λες και είναι προσωπική του υπόθεση. Υπάρχει καμία δυνατότητα συμμετοχής στον ευρύτερο προγραμματισμό; Έχουν πάρει αποφάσεις οι Δήμοι να κάνουν έργα μεγάλα στην περιοχή τους ή -ακόμα καλύτερα- οι περιφέρειες; Υπάρχει η δυνατότητα η διοικητική, η τεχνική, η οικονομική να εφαρμόσουν αυτή την πολιτική; Εγώ λέω όχι, δεν υπάρχει.
Σχετικά με το λειτουργικό κομμάτι. Ενσωματώθηκε η Αυτοδιοίκηση στον γενικό θεσμό του Κράτους; Υπάρχει εσωτερικό ΑΣΕΠ, αξιολόγηση ουσίας; Υπάρχει δυνατότητα λειτουργίας με τον κοινοβουλευτικό τρόπο να ενισχυθεί ακόμα και η αντιπολίτευση; Εσείς αφαιρείτε τον λόγο από την αντιπολίτευση.
Πάμε συνέχεια και σε πιο συγκεντρωτικά μοντέλα. Γιατί; Γιατί αυτή είναι η ιδεολογία σας, αυτή είναι η συντηρητική ιδεολογία.
Αυτή είναι η πρακτική μιας συντηρητικής Κυβέρνησης σήμερα, να αποκλείει τον πολίτη ουσιαστικά από τη βάση μέχρι την κορυφή από τη διαδικασία της λήψης των αποφάσεων.
Αυτή είναι η μεγάλη μας αντιπαράθεση.
Επιστρατεύετε συνέχεια το θέμα της αποτελεσματικότητας. Μα, πώς θα υπάρξει αποτελεσματικότητα όταν δεν υπάρχει μια νέα δέσμη μεγάλων αλλαγών που είναι ώριμες πάρα πολλά χρόνια πριν από την εποχή του «Καλλικράτη» και μετά. Ακόμα και ο «Καλλικράτης» δεν είχε το κατάλληλο πρόγραμμα –σας το λέω εγώ- εφαρμογής, ενώ ο «Καποδίστριας» είχε το ΕΠΤΑ και μια σειρά από θέματα που είχαν οδηγήσει σε καλύτερη μοίρα την Αυτοδιοίκηση.
Έπρεπε, όμως, μετά τον «Καλλικράτης» να γίνει η ανακατανομή των αρμοδιοτήτων και λέμε και ξαναλέμε «τι προγραμματίζουμε, δεν είναι τόσο εύκολο να γίνει». Πώς δεν είναι εύκολο; Και μελέτες έχουν γίνει και πολύ συγκεκριμένες προτάσεις υπάρχουν. Η βούληση λείπει. Μιας Κυβέρνησης που θέλει να αποκεντρώσει την εξουσία και δεν την αποκεντρώνει. Αυτή είναι η δική μας αντιπαράθεση.
Πώς να ψηφίσουμε, λοιπόν, σε μια εποχή που πρέπει να αλλάξει ριζικά ο θεσμός εμείς να ψηφίζουμε νόμους που απλά τον κάνουν πιο συγκεντρωτικό, δήθεν πιο αποτελεσματικό δεν του δίνουν καμιά δυνατότητα να αναπτυχθεί παραπέρα και η Ελλάδα μένει πολύ μακριά από τον ευρωπαϊκό χάρτη τοπικής αυτονομίας, την Ευρώπη των πόλεων και των περιφερειών.
Γιατί δεν παίρνετε ένα παράδειγμα από τις ευρωπαϊκές χώρες πώς λειτουργεί η Αυτοδιοίκηση εκεί και τι δυνατότητες έχει να κάνει έργα; Πάρτε ένα παράδειγμα. Εμείς μένουμε στο «τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, έξι το λαδόξυδο».
Εγώ θέλω να σας πω για άλλη μια φορά καθαρά τη δική μας άποψη. Πρέπει αυτήν την εποχή, μετά από όλα αυτά που συμβαίνουν στα θέματα της δημοκρατίας και της ανάπτυξης, να γίνει μια ριζική αλλαγή στη λειτουργία του θεσμού της Αυτοδιοίκησης.
Να γίνει ένα νέο άλμα μπροστά, όπως άλμα έγινε το 1981 μετά τον Δήμαρχο των σκουπιδιών και των ψηφισμάτων, στον Δήμαρχο που είχε πια μια αρμοδιότητα πολύ ευρύτερη, όπως έγινε το 1985 με τις αναπτυξιακές οργανώσεις, όπως έγινε με την περιφερειακή διάρθρωση της χώρας, όπως έγινε με τον «Καποδίστρια», όπως έγινε με το ΑΣΕΠ, όπως έγινε με τον «Καλλικράτη». Όλες αυτές οι αλλαγές ήταν άλμα μπροστά. Και εγώ σας λέω ότι πολλές από αυτές τις αφήσαμε και μισοτελειωμένες ως Κυβέρνηση. Και ήσασταν τότε όλοι απέναντί μας όταν κάναμε αυτές τις αλλαγές. Και τώρα έρχεστε να μας δώσετε μαθήματα εάν εμείς έχουμε πρόταση για την Αυτοδιοίκηση;
Εμείς λέμε, λοιπόν, κάτι πολύ απλό και είναι εύκολο να εφαρμοστεί. Πάρτε μια απόφαση ότι να λειτουργήσατε και βάση πέντε αρχές και φέρτε εδώ ένα νομοσχέδιο να το συζητήσουμε, όπως λέει ο χάρτης τοπικής αυτονομίας.
Πάρτε για παράδειγμα την πρώτη αρχή δηλαδή την αρχή, την εγγύτητα στον πολίτη. Κάθε απόφαση που μπορεί να πάρει στο κατώτερο δυνατό σημείο, να παίρνεται από την Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού.
Η δεύτερη αρχή, η επικουρικότητα των θεσμών. Δώστε τη δυνατότητα αναπτυξιακά τα έργα που μπορούν να γίνουν στην καθημερινότητα του πολίτη, η αντιμετώπιση των προβλημάτων να πάει στον Α’ βαθμό και ό,τι αρχίζει να γίνεται πιο αναπτυξιακό να πάει στον Β’ και να υπάρχει αυτή η επικουρικότητα για να φτάνουν στο Κράτος μόνο τα μεγάλα έργα.
Πηγαίνετε στην αναλογικότητα των ευθυνών, δηλαδή στην κατανομή των αρμοδιοτήτων και πείτε ότι εμείς δίνουμε όλες τις αρμοδιότητες εκτός από αυτές που είναι απαραίτητες για το Κεντρικό Κράτος, δηλαδή τα θέματα της ασφάλειας της εξωτερικής πολιτικής, τα θέματα που έχουν σχέση με τους θεσμούς διαφάνειας να μείνουν στο κεντρικό κράτος. Όλα τα άλλα να πάνε στην Αυτοδιοίκηση.
Αν πάνε όλα τα άλλα στην Αυτοδιοίκηση, θα γίνει και μια ανακατανομή αναγκαστικά των πόρων σε συνολικό επίπεδο των διαθέσιμων στους βαθμούς της Αυτοδιοίκησης. Άρα, θα είναι αυτή η επικουρικότητα των θεσμών και η αναλογικότητα των ευθυνών. Τι είναι αυτό; Πας και λες εσύ προεκλογικά ότι θα χαρίσεις τα τέλη καθαριότητας, για να κερδίσεις ψήφους, να πάει φυλακή ο Δήμαρχος. Άρα, αποκεντρώνεις μια κρατική αρμοδιότητα να είναι υποχρεωμένος ποινικά να την εφαρμόσει. Όλα τα άλλα, όμως, που έχουν με την ανάπτυξη είναι δικά του. Θα πάμε μετά στην οικονομική αυτοτέλεια, αυτοδυναμία.
Είπαμε εμείς και συμφωνήσατε και εσείς, προεκλογικά το είπε και ο κ. Μητσοτάκης, ότι όλοι οι πόροι που έχουν σχέση με τη φορολογία της ακίνητης περιουσίας θα πάνε στην Αυτοδιοίκηση. Πού είναι; Έχουν περάσει τρία χρόνια. Έπρεπε να έχει γίνει εδώ και δέκα χρόνια αυτή η διαδικασία. Δεν έγινε και έμεινε στάσιμη η Δημοκρατία μας. Και έρχεται μετά να κουμπώσει η διοικητική αυτοτέλεια.
Ξέρετε πόσες φορές έχουν μελετηθεί αυτά τα θέματα; Δεκάδες φορές. Το Υπουργείο Εσωτερικών βρίθει από μελέτες και από νόμους. Αντί να ξαναψηφίζετε νόμους που αφορούν την αποδοτικότητα, τους δείκτες, αυτά που έχουν ξαναψηφιστεί από το 2002, καλά θα είναι να προχωρήσετε ακόμη πιο μπροστά να πάρετε πιο ριζοσπαστικές αποφάσεις, να αποκεντρώσετε τις διαδικασίες και να ασκήσετε μια πολιτική που θα ενισχύσει την εθνική συγκρότηση της Δημοκρατίας και δεν θα οδηγήσει στον μοναχικό ιδιώτη αλλά στον ενεργό πολίτη.
Έχουμε, λοιπόν, μια σαφή διαφορά, μια μεγάλη διαφορά αναμεσά μας σε ό,τι αφορά την πολιτική στρατηγική σας για την Αυτοδιοίκηση. Και αυτό φέραμε στην Επερώτησή μας, με την καθημερινή σας λειτουργία, να σας αποδείξουμε ότι δεν λειτουργεί το σύστημα, όπως το έχετε σχεδιάσει και κάνετε απλά μερικές επιφανειακές αλλαγές στα πλαίσια του “βλέποντας και κάνοντας”.
Γι’ αυτή τη διαφορά δεν μπορείτε να λέτε ότι εμείς δεν έχουμε πρόθεση και εσείς έχετε. Δεν έχετε πρόθεση για τη Aυτοδιοίκηση. Πρέπει να αποκτήσει η χώρα άλλη αναπτυξιακή και οικονομική δομή, για να υπάρξει και ανάπτυξη παραγωγικών δυνάμεων στον τόπο διαφορετικά, δεν υπάρχει ανάπτυξη με το συγκεντρωτικό μοντέλο που εφαρμόζετε. Και αυτό δεν έχει μόνο οικονομικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις, έχει επιπτώσεις στην ίδια τη Δημοκρατία και εμείς επειδή είμαστε προοδευτική δύναμη θέλουμε να στηρίξουμε τον πολίτη με ότι αλλαγές θέλουμε να κάνουμε. Εσείς δεν τον έχετε ανάγκη, τον έχετε στο περιθώριο της ιστορίας. Πιο καλά μοναχικός ιδιώτης. Εκεί παραιτημένος, να μην μετέχει πουθενά. »