Δήμος Αθηναίων: Σύμπραξη για την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της πρωτεύουσας

Μία δυναμική σύμπραξη, ξεχωριστής σημασίας για την πόλη της Αθήνας, εγκαινίασαν σήμερα ο Δήμος Αθηναίων, η πανευρωπαϊκή ομοσπονδία οργανώσεων πολιτιστικής κληρονομιάς Europa Nostra και η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ). Με απόφαση της ομοσπονδίας -η οποία εδρεύει στη Χάγη- η Αθήνα γίνεται, μετά την Κρακοβία, η δεύτερη πόλη στην Ευρώπη στην οποία δημιουργείται ένα Heritage Hub, αναβαθμίζοντας και εδραιώνοντας την παρουσία της Ελλάδας στον χώρο της πολιτιστικής κληρονομιάς και στην προστασία και ανάδειξή της.

Η ίδρυση του Κόμβου Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Αθήνα είναι αποτέλεσμα στενής συνεργασίας της Europa Nostra, του Δήμου Αθηναίων και της ΕΛΛΕΤ -η οποία επιλέχθηκε από την Europa Nostra για τον συντονισμό, τη διαχείριση και την εκπροσώπηση του Hub στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.

Ο ρόλος του Heritage Hub της Αθήνας είναι να αναπτύξει και να ενισχύσει τις δραστηριότητες της ομοσπονδίας στο τμήμα αυτό της Ευρώπης, -όπως αντίστοιχα ο 1ος Κόμβος της Κρακοβίας στην Κεντρική και Βορειοανατολική Ευρώπη- καθώς και να εμπλέξει τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην προστασία της ευρωπαϊκής κληρονομιάς. Παράλληλα, μέσω του κόμβου, ενισχύεται ο ρόλος της ελληνικής πρωτεύουσας, ως κορυφαίου ευρωπαϊκού κέντρου στον τομέα της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και στην εφαρμογή της Σύμβασης της UNESCO.

Στους βασικούς άξονες δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβάνονται:

Η ανάδειξη του ρόλου των πόλεων και των τοπικών αρχών στη διατήρηση και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, που αποτελεί θεματική προτεραιότητα για τον Δήμο Αθηναίων και η μελέτη/ εντοπισμός καλών πρακτικών από πόλεις και περιφέρειες της Ε.Ε., με πρώτο παράδειγμα τη μελέτη των καλών πρακτικών στην Ευρώπη για την στήριξη της κατοικίας στις ιστορικές πόλεις.

Η εμπλοκή της νέας γενιάς στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, με προγράμματα ευαισθητοποίησης, κατάρτισης και διασύνδεσης.

Η ανάπτυξη ενός προγράμματος «SOS για την Κληρονομιά σε κίνδυνο», βασισμένο στη μακρόχρονη εμπειρία της ΕΛΛΕΤ στην εκστρατεία για τη διάσωση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς σε κίνδυνο, που εκτείνεται σε περισσότερα από 50 χρόνια.

Επέκταση του προγράμματος «Μονοπάτια Πολιτισμού» της ΕΛΛΕΤ στις χώρες που συμμετέχουν στο hub.

Η ίδρυση του Κόμβου Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Αθήνα δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη μακρόχρονη εμπειρία της ΕΛΛΕΤ –επίσημου εκπροσώπου της Europa Nostra στην Ελλάδα. Η ΕΛΛΕΤ συνεργάζεται σταθερά με την Europa Nostra, συμβάλλοντας στην προώθηση και εδραίωση των προγραμμάτων της –από το «7 Most Endangered» ως τα «Ευρωπαϊκά Βραβεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Europa Nostra Awards», με στόχο τη διάσωση και ανάδειξη της κοινής πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Σχέδιο ενίσχυσης της κατοικίας στο ιστορικό κέντρο

H παρουσία του Europa Nostra Heritage Ηub στην πρωτεύουσα, αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην αντιμετώπιση του καίριου ζητήματος της προστασίας της κατοικίας στο Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας σε σχέση με τον αστικό ιστό της. Μέσω της λειτουργίας του Κόμβου, θα μελετηθούν οι βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές για την ενίσχυση της κατοικίας στις ιστορικές πόλεις με χρήσιμα συμπεράσματα για τις υπόλοιπες πόλεις που θα εκπροσωπούνται στο Hub.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής, κεντρική προτεραιότητα θα είναι η ανάδειξη της κατοικίας στο κέντρο -και η συγκράτηση του φαινομένου της απομάκρυνσης των κατοίκων από αυτό- καθώς και η αξιοποίηση του εγκαταλελειμμένου παλαιού κτιριακού αποθέματος, με ταυτόχρονη διαφύλαξη της πλούσιας διαπολιτισμικής και κοινωνικής ποικιλότητας της πόλης.

Εκδήλωση για την παρουσίαση του Hub

Σήμερα, στο κτίριο της ΕΛΛΕΤ, στην Πλάκα, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του Europa Nostra Heritage Hub στην Αθήνα με ομιλητές τον Δήμαρχο Αθηναίων κ. Κώστα Μπακογιάννη, την Πρόεδρο της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, κα Λυδία Καρρά, την Γενική Γραμματέα της Europa Nostra, κα Sneška Quaedvlieg–Mihailović, και την εκπρόσωπο της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ στην Europa Nostra, κα Αλεξάνδρα Μαμαλίγκα-Προκοπίου.

Σε δήλωσή του ο κ. Μπακογιάννης, ανέφερε: «Η Αθήνα είναι ένα φυσικό “εργαστήρι” όταν μιλάμε για τον πολιτισμό, τη φύση, την ειρήνη και τη δημοκρατία. Με τη στρατηγική αυτή σύμπραξη που εγκαινιάζουμε σήμερα με την ΕΛΛΕΤ και τη Europa Nostra, δίνουμε επιπλέον ώθηση σε αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Εμπλουτίζουμε με γνώση και καλές πρακτικές τον συνολικό σχεδιασμό μας για την Αθήνα του «αύριο» με σεβασμό στην Αθήνα του «χθες». Ιδιαίτερα σημαντικό, και μάλιστα στη δεδομένη συγκυρία, είναι το γεγονός ότι μέσω αυτής της σύμπραξης, θα πετύχουμε την ανάδειξη της κατοικίας στο ιστορικό κέντρο και την αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων κτιρίων, που υπήρξαν κομμάτι της ταυτότητας της πόλης. Σήμερα κάνουμε μια οραματική αρχή. Να ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο το δίκτυο, να μάς πάει μακριά και να μάς κάνει υπερήφανους».

Από την πλευρά του, ο κ. Hermann Parzinger, Εκτελεστικός Πρόεδρος της Europa Nostra, τόνισε σε μήνυμά του: «Εκ μέρους της Europa Nostra, θέλω να ευχαριστήσω ειλικρινά τον Δήμο Αθηναίων, υπό την οραματική ηγεσία του Δημάρχου Κώστα Μπακογιάννη, για την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή τους στην ίδρυση του δεύτερου Κόμβου Πολιτιστικής Κληρονομιάς Europa Nostra στη μαγευτική πόλη της Αθήνας, πρωτεύουσα της Ελλάδας, αλλά και ιστορική πρωτεύουσα της Ευρώπης και κοιτίδα της δημοκρατίας. Είμαστε βέβαιοι ότι αυτός ο Κόμβος θα συμβάλει στην ενίσχυση και περαιτέρω δόμηση της φωνής της κοινωνίας των πολιτών που είναι αφοσιωμένη στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, και στη δημιουργία στενότερων συνεργειών μεταξύ τοπικών, εθνικών, περιφερειακών και ευρωπαϊκών παραγόντων – τόσο δημόσιων όσο και ιδιωτικών».