Αυτοδιοικητικό Κίνημα: Ο σκληρός πυρήνας των οικονομικων των δήμων αποδομείται

Την 12η/11/15, ως γνωστόν, κατετέθη στη Βουλή σχέδιο νόμου υπό τον τίτλο “Βοσκήσιμες γαίες Ελλάδας και άλλες διατάξεις”.
Ένα νομοσχέδιο το περιεχόμενο του οποίου αποτελεί μια ακόμη ευθεία προσβολή στον Α’ βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Και αυτό όχι μόνο για τον τυπικό λόγο ότι οι Δήμοι δεν εκλήθησαν να συμβάλουν κατά τη διαμόρφωσή του (κατά προφανή παράβαση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου που προβλέπει τη γνώμη της Κ.Ε.Δ.Ε. πριν την προώθηση ρυθμίσεων που αφορούν τους Δήμους).

Αποτελεί απαράδεκτη ενέργεια εναντίον της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, καθώς επιχειρεί να ανατρέψει διαχρονικά ισχύουσες διαδικασίες κ’ αρμοδιότητες περί αγροτικής οικονομίας και πρωτογενούς τομέα, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα υπέρ των Περιφερειών, στα οποία οι Δήμοι θα είναι παντελώς απόντες.

Το περιεχόμενο του νομοσχεδίου αποδεικνύει σε κάθε σημείο του ότι ο νομοθέτης δεν επιθυμεί οι Δήμοι ούτε κατ’ ελάχιστον να αναμειγνύονται σε ζητήματα βοσκοτόπων, παραγνωρίζοντας το αυτονόητο: ότι οι βοσκότοποι αποτελούν περιοχές εντός των γεωγραφικών ορίων Δήμων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν προβλέπεται έστω γνώμη του οικείου Δήμου στη σχετική διαδικασία κατάρτισης διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης (άρθρο 3 του νομοσχεδίου), αποφεύγεται η συμμετοχή εκπροσώπων των οικείων Δήμων στις Επιτροπές Παρακολούθησης και Εφαρμογής των διαχειριστικών σχεδίων (άρθρο 9), δεν διασφαλίζεται η συμμετοχή εκπροσώπου Δήμου στην Επιτροπή Κατανομής των δικαιωμάτων χρήσης βοσκής (άρθρο 6).

Αποκορύφωση μάλιστα αποτελεί η αιφνίδια αφαίρεση από τους Δήμους των εσόδων από τα μισθώματα που καταβάλλουν οι κτηνοτρόφοι για τα δικαιώματα χρήσης της βοσκής, έσοδα που θα εισπράττονται πλέον υπέρ των Περιφερειών (άρθρο 7). Επιχειρείται δηλαδή, στο παρόν ασφυκτικό δημοσιονομικό αδιέξοδο που έχουν περιέλθει οι Δήμοι, να αφαιρεθεί ένας ακόμη πόρος τους. Και δε μιλάμε για οιονδήποτε πόρο, αλλά αυθαίρετα υφαρπάζουν από τους Δήμους τα έσοδα από το δικαίωμα βοσκής που ανέκαθεν αποτελούσε δημοτικό πρόσοδο (βλ. ενδεικτικά ήδη το ν.δ. 86/1969) και εδώ και δεκαετίες συνιστά κομβική πηγή για τη συντήρηση και κατασκευή έργων υποδομής στις αγροκτηνοτροφικές περιοχές (όπως η συντήρηση της αγροτικής οδοποιίας).

Είναι σαφές ότι η αναγκαιότητα διευθέτησης των ζητημάτων των βοσκοτόπων, ιδίως κατά το μέρος που συνδέονται με ζητήματα επιλεξιμότητας και με τη νέα προγραμματική περίοδο, είναι αυτονόητη. Δε μπορεί όμως να λειτουργεί ως πρόφαση για την αιφνίδια ανατροπή ιστορικών αυτοδιοικητικών δεδομένων, δε μπορεί να προωθείται χωρίς στοιχειώδη συνεννόηση με τα εμπλεκόμενα μέρη, πόσω δε μάλλον χωρίς τους Δήμους, το εγγύτερο, δηλαδή, στον κτηνοτρόφο και στον αγροτικό πληθυσμό, επίπεδο διακυβέρνησης. Δικαιολογίες περί επείγοντος του συγκεκριμένου περιεχομένου θα ακούγονταν τουλάχιστον αστείες (δεδομένου ότι το άρθρο 4 του νομοσχεδίου θέτει προθεσμία για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης την 31/1/2019).

Ο επαναπροσδιορισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ των επιπέδων διακυβέρνησης είναι αδιανόητο να γίνεται με αποσπασματικές διατάξεις, κατακερματισμένες σε πλήθος νομοσχεδίων που εισάγονται αιφνιδίως, χωρίς γνώση, χωρίς διαβούλευση και χωρίς τεκμηριωμένη μελέτη. Ιδίως όταν αφορά ζητήματα του πρωτογενούς τομέα, που τελευταίως βρίσκεται στο διαρκές νομοθετικό στόχαστρο (λίγες μέρες άλλωστε πριν την κατάθεση του εν λόγω νομοσχεδίου είδαμε να αναρτάται σε δημόσια διαβούλευση και άλλο νομοσχέδιο που επίσης αφορά τον αγροτικό πληθυσμό και επίσης αγγίζει και ζητήματα ΟΤΑ, το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, όπου η λέξη Δήμος είναι επικυρηγμένη).

Η θεσμική ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, ως βάση της συνεχώς εξαγγελλόμενης παραγωγικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης της Χώρας, δύσκολα θα επιτευχθεί με νομοθετικές ασυναρτησίες και μπαλώματα. Αντιθέτως, ασφαλής οδός – ιδίως όταν υπάρχουν επείγοντα τεχνικά ζητήματα προς διευθέτηση - είναι η πλήρης εφαρμογή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και η ενίσχυσή του. Έτοιμη βάση αποτελούν οι διατάξεις του “Καλλικράτη” που - προσεγγίζοντας σφαιρικά την άσκηση των αρμοδιοτήτων – αναγνωρίζουν ως κρίσιμο το ρόλο των Δήμων στα ζητήματα αγροτικής οικονομίας και κτηνοτροφίας, με την πρόβλεψη μάλιστα Γραφείου Γεωργικής Ανάπτυξης στους Δήμους. Έχουμε λοιπόν θεσμικό πλαίσιο, αρκεί να αρθούν τα εμπόδια εφαρμογής του (όπως δυνατότητα στελέχωσης των Γραφείων και πόροι ) και, εάν χρειάζεται, να εμπλουτιστεί.

Μετά την πρόσφατη αφαίρεση σημαντικών ανταποδοτικών πόρων,
Μετά την αφαίρεση του φόρου ζύθου.
Μετά την μη απόδοση των παρακρατηθέντων πόρων,
Μετά την μη απόδοση της ΣΑΤΑ,
Μετά την μη απόδοση επί διετία των πόρων προς τις ΔΕΥΑ που τις οδηγούν σε αδιέξοδα με τραγικές συνέπειες για την ύδρευση και την αποχέτευση,

Μετά τον πραξικοπηματικό αποκλεισμό Δήμων από βασικές κοινωνικές τους αρμοδιότητες και με σωρεία άλλων αποφάσεων που πλήτουν ευθέως τη θεσμική υπόσταση των Δήμων ως βασικών πυλώνων της Τοπικής μας Δημοκρατίας,
είναι δεδομένο ότι, οι Δήμοι, έχουμε υποστεί αλλεπάλληλες ήττες, με πρόσχημα την κρίση.

Αυτό το νομοσχέδιο πρέπει άμεσα να προσαρμοστεί στην κατεύθυνση των ανωτέρω.
Ωστόσο οι Δήμοι και οι κοινωνίες της περιφέρειας δε μπορεί να ανεχτούν περαιτέρω υποβάθμιση και αυτό πρέπει η ΚΕΔΕ οφείλει να το καταστεί σαφές στους κ.κ. βουλευτές, στα χέρια των οποίων βρίσκεται η επεξεργασία του νομοσχεδίου.
Τα περιθώρια έχουν στενέψει επικίνδυνα, ιδίως με ότι προβλέπεται για τους ΟΤΑ, στα «ψιλά» γράμματα του προυπολογισμού για το 2016.

ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΙΜΗΣΗΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ
ΜΕΛΟΣ Δ.Σ Κ.Ε.Δ.Ε.