Μια σημαντική εξέλιξη, ζωτικής σημασίας για όλους τους Δήμους της ελληνικής περιφέρειας, εξέτασε η ΚΕΔΕ στην πρόσφατη Συνεδρίασή της.Πρόκειται για σχέδιο που έθεσε σε διαβούλευση το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, διαμορφώνοντας μια νέα κατάταξη των “περιοχών με φυσικούς περιορισμούς” (πρώην “μειονεκτικές”), βάσει της οποίας θα καταβάλλονται οι εξισωτικές αποζημιώσεις.
Στο σχέδιο οι μειονεκτικές περιοχές είναι κατά πολύ λιγότερες σε πάρα πολλούς νομούς της Χώρας.Εκτεταμένες πρώην μειονεκτικές περιοχές εξαφανίζονται από τον χάρτη των περιοχών με φυσικά μειονεκτήματα.
Εάν μάλιστα τεθεί σε εφαρμογή η νέα – “άδικη”,όπως τεκμηριώθηκε- Απόφαση, θα ισχύσει για τα επόμενα εννέα χρόνια, από το 2019 μέχρι το 2027 !
Το θέμα εισηγήθηκε στο Δ.Σ. της ΚΕΔΕ ο Πρόεδρος της Επιτροπής Αγροτικής Ανάπτυξης, Δ. Τζιαχρήστας, επισημαίνοντας ότι η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε δημιουργεί σωρεία προβλημάτων με σημαντικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.
Μια λανθασμένη οριοθέτηση,ελλοχεύει τον κίνδυνο παρέκκλισης από τους στόχους καταβολής τόσο των άμεσων ενισχύσεων όσο και της υλοποίησης των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης.
Το μέλλον των περιοχών που αποχαρακτηρίζονται από μειονεκτικές, σε μια περίοδο ιδιαίτερα σημαντικών φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων των γεωργών και κτηνοτρόφων, καθίσταται ιδιαίτερα αβέβαιο, καθώς δημιουργούνται αποτρεπτικές συνθήκες για άσκηση της γεωργικής δραστηριότητας.
Ο αποκλεισμός αυτών των περιοχών θα έχει ως αποτέλεσμα τη μη εξασφάλιση της συνέχισης της γεωργικής δραστηριότητας και, με αυτόν τον τρόπο, τη μη διατήρηση ενός ελαχίστου ορίου πυκνότητας πληθυσμού. Με απλά λόγια, σε αυτές τις περιοχές τα χωριά κινδυνεύουν να ερημώσουν.
Όπως τόνισε ο Δήμαρχος Δομοκού, τα χρήματα για την εξισωτική για την τωρινή περίοδο δεν φτάνουν μέχρι το 2020. Υπάρχουν στο Ταμείο 162 εκατ. € από ευρωπαϊκούς πόρους, ενώ χρειάζονται 237 εκατ. κάθε χρόνο. Η Κυβέρνηση έχει υποσχεθεί στον π/υ του 2019 να μπουν από εθνικούς πόρους περίπου 315 εκατ., υπόσχεση που μένει να υλοποιηθεί.
Το λόγο έλαβε και ο Επικεφαλής της Παράταξης “Αυτοδιοικητικό Κίνημα”,Απόστολος Κοιμήσης, δεδομένου ότι το θέμα είχε εισαχθεί στην ημερήσια διάταξη κατόπιν και δικής του παρότρυνσης.
Ο Δήμαρχος Αμφιλοχίας χαρακτήρισε το θέμα μείζον, όχι μόνο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά για την οικονομία της Χώρας γενικότερα.
Επιβεβαίωσε ότι ολόκληρες περιοχές βγαίνουν εκτός και πως ό,τι ρυθμιστεί τώρα θα έχει ισχύ δεκαετίας, ενημερώνοντας, επίσης, ότι και η Ένωση Περιφερειών διαφωνεί με το σχέδιο και θεωρεί το θέμα σημαντικό.
Ανέδειξε την πολιτική διάσταση του ζητήματος της νέας οριοθέτησης, συνδέοντάς το με το γεγονός ότι η Κυβέρνηση χρησιμοποίησε χρήματα για την υλοποίηση υποσχέσεων προεκλογικής φύσης (στο πλαίσιο αρχικού σχεδιασμού διεξαγωγής εκλογών αυτό το φθινόπωρο αμέσως μετά την πανηγυρική “έξοδο από τα Μνημόνια”). Το αποτέλεσμα είναι στο Ταμείο του Προγράμματος να έχουν απομείνει 162 εκατ., ενώ οι ετήσιες ανάγκες είναι 237.
Γι’ αυτό τώρα η Κυβέρνηση θέτει διαφορετικά κριτήρια, κόβει περιοχές και αποκλείει δικαιούχους.
Επιπλέον, συνδύασε το θέμα με πρόσφατη τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου περί κατασκευής λευκών τυριών, που πρόβλεψε δυνατότητα μεγάλων ομίλων να εισάγουν από άλλες Χώρες πρώτη ύλη με πολύ χαμηλό κοστολόγιο, υποβαθμίζοντας σημαντικά το τελικό προϊόν και τινάζοντας στον αέρα την παραγωγική αλυσίδα.
Ο κ. Κοιμήσης εισηγήθηκε να υπάρξει άμεσα μια κοινή Επιτροπή, στην οποία να συμμετέχει και το Πανεπιστήμιο που εκπόνησε τη μελέτη για το Υπουργείο, ώστε να προληφθεί η τελική εξέλιξη.
Η Κυβέρνηση απαιτείται να διασφαλίσει τα αναγκαία χρήματα, καθώς και να στηριχθεί ο μικροπαραγωγός στη μεταβατική περίοδο, τόνισε. Διαφορετικά θα υπάρξουν ολέθριες συνέπειες στη διατροφική αλυσίδα και στην οικονομία, δεν θα μείνει κανείς παραγωγός και τελικώς οι τιμές των προϊόντων για τους καταναλωτές θα εκτοξευτούν.
Δεδομένων των ανωτέρω, η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ να διεκδικήσει:
- την επανεξέταση στο σύνολο της Χώρας της οριοθέτησης των περιοχών με φυσικούς περιορισμούς, λαμβάνοντας υπόψη την πλήρωση ή μη σε αυτές τις περιοχές του συνόλου των βιοφυσικών κριτηρίων που προβλέπει ο Κανονισμός (ΕΕ) 1305/201,
- την παραμονή του μεγαλύτερου μέρους των Δημοτικών-Τοπικών Κοινοτήτων της Χώρας, πέραν των ορεινών και αυτών που υπόκεινται σε άλλους ειδικούς περιορισμούς, χαρακτηρισμένες ως περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, ώστε να ευνοηθούν οι γεωργικές δραστηριότητες και να βελτιωθεί το εισόδημα των γεωργών σ' αυτές τις περιοχές. Σε αντίθετη περίπτωση τα χωριά μας θα ερημώσουν.
Αναλυτικότερα, για να γίνει κατανοητή η τεχνική φύση του προβλήματος, σημειώνουμε τα εξής, από την Εισήγηση της Επιτροπής Αγροτικής Ανάπτυξης της ΚΕΔΕ:
Η μελέτη που εκπονήθηκε από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για τον προσδιορισμό των περιοχών με φυσικά μειονεκτήματα, έκανε χρήση σε πρώτο στάδιο αποκλειστικά του κριτηρίου του βιοφυσικού περιορισμού της ξηρασίας (αύξηση της χρήσης νερού, αύξηση της άρδευσης,αύξηση του αριθμού των γεωτρήσεων, αύξηση των επενδύσεων στηναξιοποίηση του νερού).
Εξαίρεσε άλλα πολύ σημαντικά κριτήρια που αναφέρει ο σχετικός κοινοτικός Κανονισμός, όπως το κλίμα (χαμηλή θερμοκρασία, ξηρασία), το συνδυασμό κλίματος -εδάφους (υπερβολικήυγρασία), το έδαφος (περιορισμένη αποστράγγιση, δυσμενή υφή και πετρώδες,ριζοφυΐα μικρού βάθους, υστέρηση σε χημικές ιδιότητες) και τέλος τηγεωμορφολογία (απότομη πλαγιά).
Κριτήρια στα οποία, σύμφωνα με άλλες επιστημονικές μελέτες, δεν επήλθαν σημαντικές μεταβολές σε σχέση με τηνπροηγούμενη κατάταξη των περιοχών με φυσικούς περιορισμούς.
Η χρήση ενός και μόνο βιοφυσικού κριτηρίου, εγείρει μεγάλο προβληματισμό και πολλά ερωτηματικά.
Η μελέτη επίσης “αυθαίρετα” θεώρησε ότι εάν πάνω από το 50% των γεωργικών εκτάσεων αρδεύονται σε έναν Δήμο ή Δημοτική Κοινότητα, τότε μπορεί να αρθεί ο φυσικός περιορισμός και επομένως να εξαιρεθεί.
Στη μελέτη, επιπλέον, αντλήθηκαν εξαιρετικά επισφαλή στοιχεία από το ΟΣΔΕ που σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αφού μέχρι σήμερα στο ΟΣΔΕ δεν προσκομίζεται βεβαίωση άρδευσης από ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ ή άδεια Γεώτρησης και ο κάθε παραγωγός δηλώνει το χωράφι του ως ποτιστικό χωρίς αποδεικτικά στοιχεία.